‘Toen je een hittegolf nog moest uitzitten’

Regionaal werd het meer dan 35 graden, we kijken er al amper meer van op.

Goed hooiweer

Persoonlijk kan ik er niet erg goed tegen. Ik raak ontregeld, sloom en in de zon hoef ik me al helemaal niet te vertonen, zelfs met factor 50 op mijn neus, verbrand ik nog. Goed hooiweer, zeiden de boeren vroeger, ze knoopten een zakdoek om het hoofd en gingen aan de slag.

Van mijn opa weet ik dat ook nog goed; die zakdoek op het hoofd en het witte hemd om het bovenlijf. In de brandende zon, als ik in de schaduw onder de wagen kroop, harkte hij het gedroogde gras op rijen. Gestaag, in een vast ritme, als een sherpa die de Himalaya op klimt. Hij klaagde niet, zuchtte niet, hij dronk liters water en harkte tot het klaar was.

Boeren kunnen zich goed bij de warmte neerleggen

Zouden boeren beter tegen warmte kunnen dan anderen? Vast niet, maar ze kunnen zich er kennelijk wel goed bij neerleggen, wetend dat verzet bieden geen zin heeft en je met nietsdoen het werk niet af krijgt.

Kon ik dat maar. Ik herinner me stages in bloedhete stallen waarbij ik de dikke overall op het laatst maar uittrok en slechts in onderbroek en T-shirt de varkens voerde. Ze hebben het er nog jaren over gehad. Niet die varkens, maar de stagefamilie.

Irritatie bij zowel de koeien als mijzelf

Ook zijn me de melkputten bijgebleven waarin de koeien last hadden van de hitte en van de hordes vliegen op hun uiers. De een na de ander schopte het melkstel af en ik, arme stagiaire, hing ze er steeds opnieuw weer onder. De irritatie was voelbaar, zowel bij de dieren als bij mezelf.

Terwijl ik leed in de melkput, was de boer buiten bezig baaltjes hooi op de wagen te laden zonder dat hij ogenschijnlijk zoveel last had van de warmte als ik. Goed, het laden was vooral trekkerwerk, maar die trekker was een oudje, airco zat er niet op, alleen ‘arko’ zoals de boer grappend zei: Alle Ramen Kunnen Open.

Haha, heel grappig, en ik hing het zoveelste afgeslagen melkstel weer onder. Het lukte niet me over te geven aan de warmte en ook niet aan de vliegen. Rotbeesten. Dat vind ik nog steeds trouwens.

Geen hitteplan

Terugdenkend aan die warme boerderijzomers, is me gek genoeg niet bijgebleven dat er iets van een hitteplan was. Men onderging het gewoon en zat het uit. Nu is er airco in de trekker, stallen hebben joekels van ventilatoren en soms wordt water verneveld voor een verkoelend effect. Vliegen worden chemisch bestreden en in de wei worden grote pop-up zwembaden gebouwd van strobalen bekleed met kuilplastic voor een verkoelende boerenplons.

Misschien wel de mooiste vondst zag ik voorbijkomen op Twitter. Een jongen die in een saunawarme melkput zijn laarzen vol koud water spoot. Geweldig. Was ik daar zelf maar opgekomen tijdens mijn stages.

Oudste was mee aan het melken maar was standje sauna. Trucje van vroeger toegepast pic.twitter.com/p37jGR1zrN

— @frankrooi (@frankrooi) July 31, 2020