Foto: Theo Tangelder BoerenlevenAchtergrond

Vandaag 23 jaar geleden: fokverbod voor zeugen

Pasgeboren biggen werden doodgespoten, een dramatische maatregel. Vandaar dat er een fokverbod kwam.

De consternatie was groot toen Jozias van Aartsen, destijds minister van Landbouw, een fokverbod voor zeugen afkondigde. Per 3 juni 1997 was insemineren en dekken verboden om te voorkomen dat er nog meer biggen geboren zouden worden, die vervolgens doodgespoten moesten worden om overbevolking te voorkomen.

Uitbraak varkenspest

Die overbevolking van een gevolg van de uitbraak van varkenspest eerder dat jaar. Eén van de maatregelen was een standstill, dieren mochten niet worden afgevoerd. Maar ze groeiden wel door en in de kraamstal werden al die tijd gewoon biggen geboren. Je kunt een drachtige zeug immers niet even ‘uit’ zetten. Om verdere overbevolking te voorkomen, werden pasgeboren biggen doodgespoten. Een dramatische maatregel, vandaar dat fokverbod.

Gevolgen fokverbod zeugen

De logica achter het verbod was wel duidelijk maar boeren vreesden gevolgen voor de lange termijn. Zouden hun zeugen nadien wel weer drachtig worden? De zeugenhouderij is een uitgekiend productiesysteem, zomaar een radertje stilzetten, kan gevolgen hebben. Dierenartsen voorspelden dat het mee zou vallen en inderdaad bleek een jaar later dat de gevolgen niet zo ernstig waren als gevreesd. Wel waren er meer terugkomers dan anders. Het was niet helemaal duidelijk of dit aan het fokverbod lag of aan de boeren zelf.

Schade vruchtbaarheid zeugen

Adviseurs stelden vast dat nogal wat zeugen te goed in conditie waren toen ze na het fokverbod weer in de kraamstal kwamen. Daar daalde vervolgens de voeropname en daardoor de melkgift. De negatieve energiebalans kon effect hebben op de vruchtbaarheid en het aantal terugkomers. Daar kwam nog bij dat boeren geen zeugen hadden uitgeselecteerd, alles was geïnsemineerd toen dat op 12 november datzelfde jaar weer mocht, ook de oudere minder productieve dieren. Maar in het algemeen was de conclusie dat de schade voor de vruchtbaarheid meeviel.

Dit artikel is te lezen in Boerderij Vandaag van woensdag 3 juni en is onderdeel van de rubriek Historisch

Beheer
WP Admin