Foto: Koos Groenewold BoerenlevenAchtergrond

Dit zijn de regels voor een kantine op de boerderij

De overheid bemoeit zich minder met de veiligheid van en hygiëne in bedrijfskantines dan vroeger. De boer moet daar wel zorgvuldig mee omgaan.

De bedrijfskantine is 1 van de weinige plekken op het boerenbedrijf waar de regeldruk de afgelopen jaren is afgenomen. Sterker: veel regels zijn geschrapt en daar zijn per branche Arbo-catalogi voor in de plaats komen. Regels zijn ‘doelvoorschriften’ geworden. Vrij vertaald: ‘moeten’ is ‘bij voorkeur’ of ‘sterk aan te bevelen’ geworden. De overheid trekt zich terug en richt zich vooral op de werkplek, minder op de kantine.


7 boeren laten hun kantine zien. Lees de verhalen in het digitale magazine van Boerderij.


Arboportaal

Dat betekent niet dat het vrijheid blijheid is in de bedrijfskantine. Voor boeren is het verstandig om de geschiktheid van een kantine te checken via het Arboportaal van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Aandachtspunt 1 is inrichting: het aantal gebruikers in de kantine (minimaal 1 vierkante meter per persoon) en de loopruimte tussen tafels. Ook belangrijk zijn voldoende uitzicht, ventilatie, verwarming en hygiëne.

Lees verder onder de afbeelding. Klik op

Dit zijn de regels voor een kantine op de boerderij


Controle Arbeidsinspectie

De kantine moet voldoende tafels en stoelen hebben en het mag er niet te stoffig, lawaaiig of donker zijn. Ook worden bij voorkeur geen materialen zoals werkkleding in de kantine opgeslagen. De kantine wordt daarnaast niet als kleedruimte gebruikt. “Je hoeft je er niet aan te houden”, zegt Wendel Post van Arbo Unie, “Maar als de Arbeidsinspectie toevallig je bedrijf checkt en je voldoet niet aan deze voorschriften dan volgt er wel degelijk een boete.”

Risico-inventarisatie verplicht

Boeren moeten voor hun bedrijfskantine niet alleen rekening houden met de voorschriften van de Arbo Unie. Per sector zijn ook ‘prioritaire risico’s’ voor het hele bedrijf in kaart gebracht. In het geval van de landbouw doet de agrarische arbo-organisatie Stigas dat. Per sector is een checklist voor het hele bedrijf gemaakt. Wat opvalt, is dat de bedrijfskantine daarin geen rol speelt. Niet bij melkvee- en varkensbedrijven, maar ook niet bij akkerbouwbedrijven.

Terugtrekkende overheid

“Het past bij het beeld van een zich terugtrekkende overheid”, zegt een woordvoerder van Stigas. “Er zijn gewoon heel weinig regels voor een bedrijfskantine. In de boerenpraktijk is de kantine ook vaak de ‘keukentafel’ thuis. Maar als dat niet zo is, zijn de algemene regels: mensen moeten kunnen zitten, er moet een tafel zijn en er mogen geen gevaarlijke stoffen in de ruimte zijn. En een schone omgeving is wel zo prettig.”

Keuringen van kantines of andere verplichtingen zijn er echter niet. Er hoeven bijvoorbeeld geen gescheiden toiletten te zijn. En brandblussers zijn ook niet verplicht. Wel op het bedrijf, maar niet apart voor de kantine.

Lees verder onder de foto.

Hoeveel stoelen er precies in de kantine moeten staan, is niet vast omschreven. Het ligt er aan hoeveel mensen er zijn. Volgens de Arbo-regels moet iedereen kunnen zitten. - Foto: Koos Groenewold

Hoeveel stoelen er precies in de kantine moeten staan, is niet vast omschreven. Het ligt er aan hoeveel mensen er zijn. Volgens de Arbo-regels moet iedereen kunnen zitten. – Foto: Koos Groenewold

Verantwoordelijkheid

De verantwoordelijkheid ligt daarmee in toenemende mate bij de boer. Want als er wat misgaat in de kantine, is die wel degelijk de pineut. De boer kan via Stigas echter online een check laten doen; de verplichte risico-inventarisatie (RI&E). Die inventarisatie is in zekere zin vrijblijvend, want als de RI&E onvolledig of onjuist ingevuld wordt, heeft dat geen directe consequenties. Maar zulke ‘slordigheid’ kan wel degelijk gevolgen hebben als er een ongeval plaatsvindt in een bedrijfskantine. De Arbeidsinspectie deelt in zo’n geval een boete uit, maar als de RI&E correct ingevuld is, geldt een korting van 25%. En als de boer naar aanleiding van de RI&E daadwerkelijk maatregelen heeft genomen om risico’s zoveel mogelijk te beperken, gaat er nog eens 25% van de boete af. Als er daarnaast sprake is van het voorlichten en instrueren van werknemers en toezicht houden, wordt het hele boetebedrag zelfs kwijtgescholden. Zorgvuldigheid kan dus lonen.

Verzekeraar eist meer dan wet

De regelgeving omtrent (boeren-)bedrijfskantines is in de loop der jaren afgenomen. Wettelijke verplichtingen zijn ‘doelvoorschriften’ geworden. Toch moeten boeren van hun verzekeraar of tussenpersoon wel degelijk maatregelen nemen voor hun kantine, zo leert een ronde langs Interpolis en LTO Verzekeringen. Al geven beide aan dat het begrip ‘kantine’ nogal rekbaar is.
Brandblusser
Bij beide verzekeraars is een brandblusser of brandslanghaspel in de kantine verplicht. Aanvullend kan dat ook voor een branddeken gelden. Ook moeten alle asbakken, peukenverzamelaars en afvalemmers van metaal zijn. De afvalemmers moeten daarnaast vlamdovend zijn en goed sluitende deksels hebben. Verzekeraars vragen ook vaak om een rookverbod.
Onderhoud
Boeren die in hun kantine willen frituren, moeten aan extra eisen voldoen. Voorbeelden zijn: een passend deksel binnen handbereik, een goed werkende regel- en maximaalthermostaat en een keurkerk (GASKEUR of Gastech voor gasgestookte friteuses) en KEMA-KEUR voor elektrische friteuses). Verder moet de afzuiginstallatie van metaal zijn en is een contract voor jaarlijks onderhoud aan de hele installatie verplicht.

Lees verder onder de foto.

Gert en Marjan Bouw wonen in Barneveld (Gld.). Ze hebben een bedrijf met 68.000 vrije-uitloopkippen in twee stallen op twee locaties. Deze skybox is ingericht als bedrijfskantine. Ze ontvangen er ook bezoekers. - Foto: Koos Groenewold

Gert en Marjan Bouw wonen in Barneveld (Gld.). Ze hebben een bedrijf met 68.000 vrije-uitloopkippen in twee stallen op twee locaties. Deze skybox is ingericht als bedrijfskantine. Ze ontvangen er ook bezoekers. – Foto: Koos Groenewold

Verschil in premie

Voor eenvoudige bedrijfskantines – bijvoorbeeld met tafel, stoelen, koelkast en koffieapparaat – hoeft een boer in principe geen verzekeringspremietoeslag te betalen. In geval van een keuken en/of frituur kunnen verzekeraars dat wel eisen. Met toeslagen kunnen boeren echter geen preventie-eisen afkopen. Met andere woorden: ze kunnen niet kiezen voor een hogere premie in ruil voor het niet hoeven voldoen aan sommige preventie-eisen. Zaken als bouwmateriaal, een brandwerende afscheiding of de locatie van de kantine op de boerderij zijn ook van invloed op de premie voor een bedrijfskantine.

Lees het complete Paasthema in het digitale magazine van Boerderij.

Beheer
WP Admin