31 jaar geleden: stunten met de WIR

Op 28 februari 1988 werd de WIR afgeschaft, maar in de nacht van 27 februari werden nog veel aanvragen ingediend. WIR stond voor Wet op de Investerings Rekening. Die regeling gaf ondernemers de mogelijkheid om bepaalde investeringen in mindering te brengen op de inkomsten- of vennootschapsbelasting.

Het systeem ging uit van het toekennen van premies en toeslagen die werden uitgedrukt in een percentage van de investeringsbedragen. De bedoeling was om de investeringsbereidheid te stimuleren en zo de economie een zwieper richting milieuvriendelijkheid en energiezuinigheid te geven.

Er zijn in de jaren ’80 veel varkensstallen gebouwd met de WIR-premie.

Vooral varkenshouders maakten gebruik van de WIR

Opmerkelijk was dat de WIR niet gold voor de aankoop van grond én niet voor de aankoop van kippen. Vooral varkenshouders maakten op grote schaal gebruik van de WIR door nieuwe stallen te bouwen.

Het streven van de overheid was erop gericht de varkensstapel te doen krimpen om zo het mestoverschot aan te pakken, maar de WIR bereikte het tegenovergestelde. Het aantal varkens groeide rap en dat zonder welke wet dan ook te overtreden.

In 1980 was de gezamenlijke aanspraak van alle boeren – behalve tuinders – op WIR-premies 410 miljoen gulden. In 1985 was het opgelopen naar 450 miljoen gulden, zo blijkt uit een rapport van het LEI dat de financiering van agrarische bedrijven onderzocht.

Aanvragen tot de laatste minuut voor de deadline

Wie het handig aanpakte, kon de belasting zover drukken dat die negatief werd waardoor er geld terugbetaald werd. Deze mogelijkheid werd in 1986 geblokkeerd. Verrekenen kon nog wel, maar dan uitgesmeerd over meerdere jaren. Daardoor werd het effect minder gunstig.

Mede vanwege dit oneigenlijke gebruik – dat zich overigens niet alleen in de agrarische sector voordeed – werd de WIR uiteindelijk afgeschaft. Tot diep in de nacht tot op de laatste minuut is er echter gebruik van gemaakt om aanvragen in te dienen.

Dit artikel is te lezen in Boerderij Vandaag van woensdag 27 februari en is onderdeel van de rubriek
Historisch.