‘Vrouwen moeten continu schakelen’

Ze woont samen met een melkveehouder en weet daardoor uit eigen ervaring wat het betekent te wonen en werken op een boerderij. Door haar ervaring als coach weet Liza Simons dat vrouwen vaak een belangrijke rol spelen in het agrarische bedrijf. “Vrouwen zeggen vaak dat zij weinig doen, maar ondertussen doen ze de administratie, draaien ze weekenddiensten en zorgen ze ervoor dat de planning van het personeel op orde is. Een vrouw zorgt voor stabiliteit.”

Liza Simons (31) woont met haar partner en 3 kinderen op een melkveebedrijf in De Mortel (NB). Ze heeft haar eigen agrarische coachingspraktijk en geeft tevens trainingen aan onder meer agrarische vrouwen. – Foto: Van Assendelft Fotografie

Om hun kwaliteiten meer zichtbaar te maken en om hen de kans te geven uit te zoeken wat ze willen met de toekomst van hun bedrijf organiseert Liza de training ‘de Betrekker’. Vrouwen werken in 4 workshops aan het ontwikkelen van hun eigen visie op de toekomst van hun agrarische bedrijf.

Je merkt dat ze graag iets voor zichzelf willen…

“Ja. Waar vroeger de boerin op het bedrijf meewerkte en zorgde voor het gezin zijn er nu steeds meer vrouwen die behoefte hebben aan een eigen duidelijk afgebakende plek, iets voor henzelf. Sommige kiezen ervoor om buitenshuis te werken en anderen gaan op zoek naar hun eigen positie binnen het bedrijf.

Vrouwen geven aan dat het waardevol is om te horen dat ze niet de enige zijn die worstelen met bepaalde vragen

Omdat veel vrouwen met dezelfde vragen en dilemma’s zitten die gaan over het wonen en werken op een agrarisch bedrijf, verbind ik ze met elkaar door training en intervisie. In alle trainingen geven vrouwen aan dat het waardevol is om te horen dat ze niet de enige zijn die worstelen met bepaalde vragen.”

Hoezo worstelen?

“Ze moeten continu schakelen en hun aandacht verdelen omdat vrouwen vaak meerdere rollen tegelijk vervullen; werk op de boerderij, het huishouden en een eigen baan.

Ze geven hun eigen vak op voor het gezin en de boerderij en moeten opnieuw hun plek zoeken in een nieuw vakgebied

Ze willen betrokken en actief zijn op alle gebieden en voelen zich vaak schuldig als ze door tijdgebrek het gezin of de boerderij te kort doen. Een aantal kiest er daarom voor om hun baan buitenshuis op te zeggen. Ze geven hun eigen vak op voor het gezin en de boerderij en moeten opnieuw hun plek zoeken in een nieuw vakgebied, de boerderij.”

Toch weten ze vaak wel wat ze willen, toch?

“Jawel, maar ze willen er ook graag draagvlak voor. Vrouwen zijn vaak de aanjagers van verandering op het bedrijf. Door een andere opleiding, werkervaring en sociaal netwerk kijken ze met een andere blik naar het bedrijf. Maar als nieuwkomer in het bedrijf wordt hun visie niet altijd gehoord of gewaardeerd. Er wordt vaak al een aantal generaties op dezelfde manier gewerkt, het veranderen van dit systeem gaat niet vanzelf.”

Hoe doe je dit dan?

“Dat is een belangrijk onderdeel van de training. Het begint met het thuis bespreekbaar maken van ideeën en wensen. Het helpt als je goed weet wat jouw kwaliteiten zijn, waar loop je voor warm? Wat zijn voor jou belangrijke waardes en drijfveren om te werken? Agrarische ondernemers houden veel verschillende ballen in de lucht, tijd voor bezinning om rustig te kijken naar je drijfveren is er niet. Tijdens de training gebeurt dit wel, de sprekers houden de vrouwen een spiegel voor.”

Kan dit niet tijdens de koffie met een vriendin?

“Een vriendin is vertrouwd en kent je door en door, maar ik help met ondernemersvragen. Door weg te zijn van thuis, het bedrijf en de voor hen vertrouwde mensen krijgen vrouwen ruimte om oude denkpatronen los te laten. Dan kunnen ze even helemaal opnieuw kijken naar hun situatie.”

En dan?

“Door met agrarische vrouwen van verschillende sectoren ervaringen uit te wisselen komen ze tot een nieuw perspectief voor hun eigen bedrijf. Ze leren van elkaar en kijken hierdoor kritisch naar de eigen situatie.”

Ik heb ook weleens een training. Heel boeiend maar aan het eind van de dag ga ik naar huis met een mooie map en eigenlijk blijft het daarbij. Hoe kunnen jouw cursisten dat voorkomen?

“Na iedere workshop krijgen ze een handvat om thuis in gesprek te gaan. Je moet echt zelf duidelijk maken dat je iets wil en wat je wilt, om anderen mee te krijgen moet je zelf in beweging komen. In de training worden de vrouwen gestimuleerd om met hun partner en gezinsleden te spreken over de toekomst van de agrarische sector. Tijdens de laatste bijeenkomst zijn de familieleden en collega’s ook welkom en wordt er informeel gesproken over de kansen die de vrouwen zien voor hun bedrijf.”

En wat is de rol van de overige gezinsleden?

“Dat is een leuke vraag. De vrouw die iets voor zichzelf wil, al dan niet in combinatie met het bedrijf, moet de rest zien mee te krijgen, maar ze kan het vervolgens niet alleen. Iedereen in het bedrijf is nodig om de verandering ook daadwerkelijk te laten plaatsvinden. Dat is het gewenste draagvlak waar ik het over had.”