‘Droogte altijd nog goed gekomen’

Vroegere droogtes zijn we te boven gekomen, deze straks ook. Maar dan? Krijgen we dit echt elke 2 jaar?

Iedereen heeft het erover: de droogte. En dat het nu dan toch echt erger is dan in 1976 toen het echt heel heel héél erg droog was. Die vaststelling heeft iets griezeligs. Want zolang dat jaar erger was, kon je nog denken: toen zijn we erbovenop gekomen, dan zal dat nu ook wel lukken. Maar nu de records van 1976 op sommige plekken zijn verbroken, lijkt de toekomst onzekerder dan ooit.

Boeren vragen zich serieus af of het allemaal nog wel weer goedkomt. Kan gras dat zo kapot is echt nog weer herstellen? Komen dieren nog wel weer volop in productie? En de prijzen, wat zal er met de prijzen gebeuren? Minder aanbod is hogere prijzen, zo was het altijd. Maar blijft dat zo?

Prikkelbaar

Onzekerheid, ’s nachts steeds het bed uit om de haspel te verzetten, slaapgebrek, het maakt dat boeren en boerinnen prikkelbaar worden. Het bleek uit een , het blijkt ook uit reacties op social media en op onze website. Mensen zijn kribbig, kortaf en soms ronduit boos en agressief. Minister Schouten krijgt de schuld, of de politiek in het algemeen die nu door de natuur een handje geholpen zou worden om boeren op te ruimen. ‘Lekker handig’.

Eerdere droogtes

Oudere boeren herinneren zich eerdere droogtes. Uiteraard die van 1976, maar ook van daarvóór. Die van 1947 en 1949 bijvoorbeeld, toen het vee stond te bulken in de wei van honger en dorst. Ik probeer me voor te stellen hoe het moet zijn als je geen mogelijkheden hebt om te beregenen en zelfs amper nog water hebt voor je vee om te drinken. Destijds haalde men vaak met emmers water uit de put of men pompte het op met een zwengelpomp. Hoewel die vaak erg diep gingen, kon het kennelijk toch gebeuren dat de bodem in zicht kwam.

En dan waren er die droogtes van 1958 en 1959. Vooral die laatste had wel iets weg van de huidige: ook toen viel er net in het groeiseizoen geen druppel water. En van een inhaalslag was geen sprake, in heel september viel er destijds landelijk slechts 4 millimeter.

Kiezen voor beste scenario

Is het een troost te bedenken dat de landbouw al die droogtes steeds te boven is gekomen? Niet voor dit moment. Als je ergens middenin zit, kun je je vaak moeilijk inbeelden dat er ooit verandering in komt, vooral als de situatie al zo lang duurt. Ik lees over Australië, waar sinds 2010 amper regen viel. Ze hebben daar ooit een periode van 10 jaar droogte meegemaakt. Daarna ging het regenen.

Het komt dus uiteindelijk weer goed. Ook hier. Maar daarna? Je moet er toch niet aan denken dat die voorspelling van het KNMI uitkomt: dat het na 2050 elke 2 jaar een tijd zo heet en droog zal zijn. Ik houd me maar vast aan het feit dat er verschillende inzichten op dit gebied zijn en kies – voor mijn gemoedsrust – de versie die me het meest aantrekkelijk lijkt.