Yvon Jaspers op de bres voor boeren

14 jaar loopt Yvon Jaspers inmiddels rond op agrarische bedrijven voor het tv-programma Boer zoekt Vrouw. Dat gaat over de liefde en niet over de agrarische sector. Veel boerenonderwerpen zijn daardoor al die jaren niet aan bod gekomen. Maar gedurende de jaren struikelde ze steeds vaker over verhalen van boeren die echt verteld moeten worden. “Ik heb jarenlang meegelopen en toch veel dingen niet geweten en gezien. Best choquerend eigenlijk. Het gaat immers ons allemaal aan. Niet alleen de kijkers van Boer zoekt Vrouw, maar iederéén in Nederland.”

Presentatrice Yvon Jaspers wil een tegengeluid geven aan de extreme verhalen over boeren in de media. Ze start zondagavond 20 mei (20.20 uur, NPO 1) met haar nieuwe vierdelige tv-serie Onze boerderij. – Foto: Linelle Deunk

Daarom is er nu een nieuw tv-programma bij KRO-NCRV: Onze boerderij. In 4 afleveringen probeert Jaspers een vinger te leggen op hoe het er echt aan toe gaat op boerenbedrijven.

In het persbericht over dit nieuwe programma staat dat je stiekem zelf ook droomt van een boerderijtje. Zie jij jezelf als boerin?

“Mijn grootouders hadden melkvee, maar zelf wil ik niet echt boer worden. Ik weet heel goed dat ik niet geschikt ben om 120 koeien te melken of om grote akkers te bewerken. Wat ik voor ogen heb, is het schattige boerderijtje met wat dieren en een eigen moestuin. Dat heb ik nu ook min of meer, maar het is wel in de Randstad en dat is echt heel anders dan op het platteland. Het is er niet alleen drukker, in grote steden leven de mensen ook meer in hun hoofd. Ze gaan overdag naar kantoor, zitten de hele dag binnen en hebben geen idee wat voor seizoen het is.”

Je gaat in het nieuwe programma onder meer op zoek naar de dilemma’s van de moderne boer. Welke zijn dat volgens jou?

“Boeren zijn wel heel veel in het nieuws, maar die verhalen zijn altijd gebaseerd op incidenten en extremen. Natuurlijk, er zijn zeker dingen niet in de haak en ik beweer ook niet dat boeren allemaal heilige boontjes zijn, maar er is in het algemeen te weinig tegengeluid voor wat er in de media verschijnt. Dat tegengeluid wil ik graag een podium geven, want hoe ik boeren beleef is echt heel anders. Ze zijn tot in hun kern verbonden met hun boerderij, met voedselproductie. Dat vind ik mooi om te zien en ik geloof dat heel veel mensen het verhaal van de boeren graag willen horen. Veel boeren willen het ook graag vertellen, ze weten alleen niet goed hoe. Nou, ik denk dat ik de tools daar wel voor heb.

“De afgelopen jaren ben ik een missie gestart om burgers te laten zien hoe het er echt aan toe gaat op boerenbedrijven. Een oordeel geef ik niet, er is namelijk geen goed of fout. Dat kun je gewoon niet zeggen, want daarvoor zijn de verschillen te groot. Het doel van het nieuwe programma is om burgers kennis te laten maken met het echte boerenleven.”

Kwam je tijdens het maken dingen tegen die je echt nog niet wist?

“Het meeste is de afgelopen jaren wel bij me binnengedruppeld, maar toch had ook ik niet echt door wat de impact ervan is. We gaan bijvoorbeeld op bezoek bij schapenboer Jan op Texel, die te kampen had met zwoegerziekte onder zijn dieren. Daardoor moesten ze allemaal geruimd worden. Natuurlijk krijg ik ook de problemen mee van de fipronil-affaire en inmiddels weet ik ook dat er fosfaatrechten zijn en wat dat betekent. Dat zijn hele ingewikkelde items. Leg het maar eens op zo’n manier uit aan burgers dat het luchtig en begrijpelijk is en dat het tegelijk ook leuk is om naar te kijken.”

Lukt dat?

“Ik doe heel erg mijn best.”

Kun je omschrijven wat jou persoonlijk zo aanspreekt aan de agrarische sector?

“Het lijkt soms wel op een virus waarmee die mensen besmet zijn. Of het is iets in hun genen, iets waarmee ze zijn geboren. Rijk worden is helemaal niet hun doel, sommigen hebben al 3 jaar niets verdiend, maar elke dag gaan ze er weer voor. Die overgave, ik vind dat heel mooi. Het is geen beroep, het is een ‘zijn’.”

Is het alleen maar mooi?

“Niet alles. Wat ik moeilijk vind, is dat veel boeren erg overtuigd zijn van hun geschiedenis. Dan zeggen ze: we hebben het altijd zo gedaan en dus gaan we zo door. Daar komt maar moeizaam verandering in, terwijl het denk ik erg belangrijk is om die houding los te laten. Dat geldt ook voor mijzelf, als ik niet doorontwikkel, raak ik ook mijn baan kwijt. Ik begrijp het wel hoor, iets wat je al 30 jaar gedaan hebt, laat je niet makkelijk los. Maar toch vrees ik dat het moet, ontwikkelen is noodzakelijk om verder te komen.”

Je doelt ook op de nieuwe generatie?

“Ja. De jonge generatie, die andere dingen leert en ziet, moet de kans krijgen om het anders te doen. Ook al heb je het al 30 jaar op een bepaalde manier gedaan, je moet jezelf vragen durven stellen als: moeten wij wel grootschalig, kan het ook anders, kan het duurzamer, misschien met de burger erbij? Familiebedrijven zijn prachtig, maar dat vasthouden aan het verleden is wel heel erg hardnekkig. Het kan ook een vijand zijn in een wereld die voortdurend verandert, zoals nu het geval is in de agrarische sector.”

Stel dat jouw droom uitkomt, dat boerderijtje op het platteland, zou je dan de Randstad niet missen?

“Uiteindelijk ben ik televisiemaker, dát zou ik missen. Maar televisie maken is niet per se gebonden aan de Randstad. Ik weet het eigenlijk niet. Ik heb beide nodig: mijn baan én mijn verbondenheid met het boerenleven. Want dat is uiteindelijk toch waar ik vandaan kom.”