17 jaar geleden: forse strafkorting varkenspest

De Europese Commissie kende Nederland op 17 oktober 2001 ruim € 6 miljoen toe als tegemoetkoming voor de bestrijding van de varkenspest die in 1997 was uitgebroken, maar in 1998 nog voortwoekerde. Het geld was bedoeld voor schadeloosstellingen van getroffen veehouders.

Nederland had overigens om € 14,3 miljoen gevraagd, maar dat ging niet door omdat er niet volgens de regels gehandeld zou zijn om de uitbraak de kop in te drukken. Onnodige en vooral veel fouten hadden de bestrijding van de pest duurder gemaakt dan nodig, stelde de Commissie.

En dus moest Nederland zelf maar op de blaren zitten. Nederland protesteerde wel tegen de korting, maar de rechter wees alle aangedragen argumenten af.

Februari 1997. In de omgeving van het Brabantse Odiliapeel worden de wegen afgezet vanwege varkenspest.

Het was al de tweede strafkorting. Eerder had Nederland een declaratie ingediend waarop maar liefst € 200 miljoen gekort werd. Dat was een kwart van het gevraagde totaalbedrag. Dat vond toenmalig minister Van Aartsen onacceptabel.

Eerder was de korting de helft, maar de weigering van de minister had geleid tot het nog grondiger napluizen van de boeken. Dat leidde vervolgens tot de constatering dat er nog veel meer mis was dan gedacht; de boete werd verdubbeld.

Ook geen gelijk bij Europese Hof

Van Aartsen bleef weigeren om de boete te betalen. Evenals zijn opvolger Brinkhorst. Immers, alle maatregelen die waren genomen om het varkenspestvirus te bestrijden, waren eerst voorgelegd aan het Permanent Veterinair Comité in Brussel.

Nederland was bereid een deel van de strafkorting te betalen, maar niet alles

Men wist er dus van. Dan was achteraf zeggen dat de regels niet juist waren nageleefd het wegduwen van verantwoordelijkheid.

Nederland was bereid een deel van de strafkorting te betalen, maar niet alles. Brinkhorst deinsde niet terug voor de juridische gang naar het Europese Hof. Dat oordeelde later dat Nederland het grootste deel van de boete toch moest betalen.

Dit artikel is te lezen in Boerderij Vandaag van woensdag 17 oktober en is onderdeel van de rubriek Historisch.