‘Interviewen tijdens de storm’

Alles rammelde, maar de koeien stonden rustig te vreten terwijl de wind met kracht 9 bulderde.

Je hebt van die interviews die je bijblijven. Gisteren had ik er zo eentje waarvan ik meteen al wist: die vergeet ik nooit meer. We zaten in de skybox, een prachtige ruimte met goede koffie en zicht op de koeien beneden. Het gerammel van voerhekken klonk door. Nu vind ik dat een heel plezierig geluid, het kloink-kloink-kloink van metaal tegen metaal heeft iets rustgevends. Maar er was nog meer geluid. Veel meer. Van krakende voegen, klapperende deksels, een knal van een loskomende dakplaat en vooral gebulder en geraas.

De storm die rondjoeg, ging gepaard met een hoop kabaal en een enorme kracht. Dat je kunt hángen tegen de wind, dat had ik nog niet eerder meegemaakt.

In dit deel van het land, ten oosten van Arnhem, vinden we windkracht vijf al bijna storm. “Dit is extreem”, zei de oude boer op het bedrijf waar ik was. Als oude boeren zoiets zeggen, dan weet ik dat het serieus is. Zij zitten vaak al decennia op hun plek en hebben er al heel wat meegemaakt. Ze knijpen hem niet zo gauw, weten uit ervaring dat de gebouwen wel een stootje kunnen hebben. Maar gisteren was anders. De nieuwe stal trilde op zijn grondvesten, de golfplaten op de oude schuur dansten op de gordingen.

In de verte gingen twee bomen om. Ze zakten bijna statig opzij, terwijl de wortelkluit omhoog kwam. “Ik vind het helemaal niks”, zei de boerin en ik was het met haar eens. Ik vond het ook niks. De koeien in de stal bleven opmerkelijk rustig. Ze stonden gewoon te vreten en te herkauwen en de ronddraaiende borstel was continu in gebruik. Na de recente Groningse aardbeving hoorde ik over koeien die een dag eerder tegen de muren waren opgevlogen. Hadden ze iets aan voelen komen? Geen idee, maar de storm deed ze duidelijk niks. Tenminste niet daar waar ik was.

Heftig natuurgeweld

Na afloop lijkt de totale schade voor de landbouw mee te vallen. Een kippenschuur stortte in, enkele kassen hadden ruitschade en nog zo wat. Heel vervelend allemaal, maar niet in de categorie Grote Ramp. Er zijn ergere geweest.

En toch, natuurgeweld is heftig. Nederland heeft veel gedaan om zich ertegen te wapenen. Daarbij ging het vooral om bescherming tegen water. De Deltawerken zijn aangelegd, rivieren kregen de ruimte. Maar wat deden we tegen wind? Wat kún je ertegen doen? TU Delft onderzocht of het mogelijk is om orkaanproof te bouwen en ja hoor, dat kan. Met een betonnen bunker bijvoorbeeld. Maar die is weer niet erg praktisch om in te wonen, laat staan om er koeien in te houden.

Ik wacht maar af en houd intussen mijn vingers gekruist. Voor dit jaar heb ik eigenlijk wel genoeg storm gehad. Helaas heb ik er niks over te zeggen.