‘Altijd maar die onzekerheid, dat is zwaar’

Carla is, samen met echtgenoot Kris, de zesde generatie die het familiebedrijf in St. John in de Amerikaanse staat Michigan voortzet. Met een heel team aan medewerkers zetten ze het werk rondom de 300 melkkoeien rond. Het sprak niet vanzelf dat ze het bedrijf zouden overnemen. Carla studeerde af in Engelse literatuur en werkte in de marketing, net als boerenzoon Kris. Toen haar ouders overwogen om de koeien te verkopen, zei hij: waarom gaan wij het eigenlijk niet doen? Dat was tien jaar geleden.

Hoe betrokken ben je bij het bedrijf?

“Kris en ik zijn de enige eigenaren, dus ja, ik ben heel betrokken. Ik weet precies wat er speelt. Verder zorg ik voor de pr, ik ontvang groepen en geef rondleidingen op ons bedrijf. Ik geef ook gastlessen op scholen, om te vertellen dat er echt geen hormonen en antibiotica in hun melk zitten. Dat misverstand is hier af en toe hardnekkig. Burgers denken dat we residuen in melk vermijden, omdat we anders een boete krijgen. Dat is niet zo. We willen zelf ook gewoon geen antibiotica in de melk. O ja, ik ben ook bestuurslid van het Michigan Farm Bureau en de Michigan Milk Producers Association. Af en toe geef ik zwemles aan kinderen, maar dat heeft met het bedrijf verder niets te maken.”

Hoe ziet het agrarische landschap er bij jullie uit?

“Er zitten hier veel, heel veel, melkveebedrijven. De bodem leent zich er goed voor, vandaar. Het is hier voornamelijk vlak met veel beekjes, mooie bomen en uitgestrekte velden met mais, luzerne en gras.”

Hoe arm of rijk zijn de familiebedrijven in je omgeving?

“Lastig te zeggen. De agrarische sector werkt heel cyclisch. Je hebt goede, winstgevende jaren en die wisselen af met slechte jaren waarin je weinig tot niets verdient. Daarom werken veel bedrijven hier met een systeem van leningen. Als je die ook in slechte tijden kunt afbetalen, en je kunt je rekeningen betalen, dan doe je het goed.”

Tekst gaat verder onder foto.

Carla Wardin (39) heeft met haar echtgenoot Kris een melkveebedrijf in St. John dat in de Amerikaanse staat Michigan ligt. Ze melken zo’n 300 koeien. Ze hebben drie zoons: Ty en Cole (een tweeling van 9 jaar) en Max (6 jaar). – Foto: Carla Wardin

Wat vind je het mooist aan wonen op een boerderij?

“Dat we eigen baas zijn, veel buiten zijn in de natuur en met ons vee, en dat we onze drie kinderen veel bij ons hebben. Als we buitenshuis op een kantoor zouden werken, dan zouden ze niet met ons meegaan en geen idee hebben wat we zoal doen. Op de boerderij zijn ze steeds in onze buurt. We laten ze zien hoe je met mensen omgaat, met dieren en het milieu. We geven ze een bepaalde levenshouding mee.”

Wat vind je een nadeel van wonen op een boerderij?

“Het is zwaar om altijd maar te dealen met onzekerheid. Je weet nooit wat de melkprijzen gaan doen. We werken niet met een vaste melkprijs, daarom is het moeilijk over dat deel van het bedrijf controle te hebben.”

Wat is de grootste uitdaging waar jullie mee te maken hebben?

“Winstgevend blijven draaien in een cyclisch bedrijfsklimaat. In de goede jaren moet je voldoende opzij zien te zetten om de slechte te kunnen overbruggen. Dat speelt trouwens niet alleen in de melkveehouderij, maar in de gehele agrarische sector.”

Wat maakt je aan het lachen?

“Ik moet zo ontzettend lachen om wat mijn kinderen allemaal uitkramen. Ik tik altijd snel op mijn telefoon in wat ze nu weer gezegd hebben, voor ik het vergeet. Ook de groepsberichten van familieleden op afstand zijn vaak buitengewoon grappig.”

Waar word je boos om?

“Ik probeer om weinig boos te zijn, maar dat lukt niet helemaal als ik merk dat mensen alles wat ze horen slikken voor zoete koek, zonder eerst na te gaan of het wel waar is.”

Is er bij jullie gelijkwaardigheid tussen mannen en vrouwen?

“Ja. Ik hoor wel eens over vrouwen die zich minderwaardig voelen, maar ik ben zo niet grootgebracht. Ik heb me nooit minder gevoeld dan een man en ik ben ook nooit zo behandeld. Ik heb alle kansen gekregen en ik heb precies gedaan wat ik wilde doen.”

Wordt de agrarische sector gesteund door jullie overheid?

“Zoals met zoveel zaken, zou ik willen dat de overheid zich minder met ons zou bemoeien.”

Vertel eens iets over jezelf dat niemand anders weet?

“Ik houd een dagboek bij vanaf toen ik 14 jaar was. Mijn man weet dat inmiddels. Pas vroeg hij wat hij met al die dagboeken moest doen als ik zou overlijden. Mocht iemand ze lezen, of moest hij ze vernietigen? Toen realiseerden we ons dat het niet uitmaakt, er zal vermoedelijk niemand zijn die mijn handschrift kan lezen.”