‘De boeren hier geven niet om luxe’

De situatie van boerin Jane Foad is tamelijk uniek. Door de week werkt haar man buiten de deur en runt ze het bedrijf grotendeels alleen. “Hij is agrarisch consultant in Polen en taxateur voor de verzekering hier in Schotland. In de weekenden is hij thuis en werkt dan op de boerderij. In het algemeen gaat hij over de teelttechnische kant van de brouwgerst en de aardbeien, ik ga over de oogst en de verkoop ervan. Ook de tentenverhuur doe ik, de schapen doen we gezamenlijk. Met name in de lammertijd, ben ik veel bij de ooien te vinden. Het is wel druk, want ons bedrijf is gegroeid, tegelijk met ons gezin; we hebben twee jonge kinderen van 6 en 5 jaar.”

Hoe succesvol zijn agrarische gezinsbedrijven in je omgeving in het algemeen?

“Hier zitten overwegend boeren met gemengde bedrijven en modderlaarzen. Ze geven niet om luxe, ze voelen zich rijk als hun trekkers op het erf staan te glimmen.”

Wat is de grootste uitdaging waar boerenbedrijven in jouw regio mee te maken hebben?

“De politieke onzekerheid van de Brexit brengt veel zorgen met zich mee. Wij bijvoorbeeld, zullen nieuwe afzetmarkten moeten aanboren voor onze lammeren als Frankrijk ze straks misschien niet meer wil. Maar misschien willen ze ze straks nog wel, dat weten we niet. Verder zullen veel subsidies wegvallen door de Brexit. Daar zit misschien ook wel een zilveren randje aan; boeren die efficiënt werken, met een focus op kosten en productie, zullen daar straks voordeel van hebben. Daar reken ik onszelf ook wel toe. Ons familiemotto is namelijk: heb ideeën zonder grenzen.”

Jane Foad woont met haar echtgenoot James en twee zoontjes (5 en 6 jaar) in Huntly, in het Schotse graafschap Aberdeenshire. Ze hebben een bedrijf met 40 hectare eigendom en 80 hectare huurgrond. Ze houden 400 ooien, verbouwen brouwgerst en telen aardbeien. Daarnaast verhuren ze luxe kampeertenten: Boutique Farm Bothies. – Foto: Jane Foad

Ondersteunt jullie overheid de agrarische sector?

“Ik denk niet dat de overheid, zeker ook burgers, zich realiseren welke enorm grote rol boeren spelen bij het management van het platteland. Het voelt vaak dat boeren worden gezien als slechteriken als het gaat over milieu. De passie van boeren voor hun omgeving doet er dan kennelijk niet meer toe. Als de overheid subsidies wil blijven verstrekken, moet ze dat als kans zien om een goed evenwicht te vinden tussen voedselproductie en landschapsbeheer. Maar ik ben er niet van overtuigd dat ze daarmee bezig zijn.”

Wat vind je een nadeel van wonen op een boerderij?

“Dat er op loopafstand geen lekker restaurant zit. En dan nog, een avond weg van de boerderij is een enorme logistieke operatie.”

Wat vind je een voordeel van wonen op een boerderij?

“Als dochter van een melkveehouder, ken ik geen ander leven. Toch waardeer ik de ruimte hier heel erg, de omgeving waar ik vandaan kwam was namelijk veel drukker, met grote steden in de buurt. De omgeving hier vind ik ideaal voor onze jongens om op te groeien met veel vrijheid en avontuur. We betrekken ze overal bij, van de productie tot de verkoop. Zo jong als ze zijn, helpen ze al graag mee. Verder vind ik het heerlijk om samen te werken met James. En ondanks de zwaarte van onze leningen bij de bank, zijn we zelf de eigenaren van onze bestemming, al weet ik dat veel boeren er anders tegenaan kijken.”

Wat maakt je aan het lachen?

“In het algemeen zie ik de lol in van het leven. Ik moet lachen om de taalprobeersels van mijn kinderen, zoals ‘Zwaa zwaa … zwart schaap’. Als we met de hele familie bij elkaar zitten, wordt er ook heel wat afgelachen. Ik zeg altijd dat lachen niet alleen goed is voor je ziel, maar ook voor je buikspieren.”

Waar word je boos om?

“Slechte klantenservice, daar is echt geen excuus voor. Zelf doe ik heel erg mijn best om mijn gasten een onvergetelijke ervaring te bezorgen. Als anderen niet die extra inspanning doen, irriteert me dat enorm.”

Is er bij jullie gelijkheid tussen mannen en vrouwen?

“Het frustreert me wel eens dat ik klein van stuk ben en niet zo sterk als mijn man. Maar dat is dan ook het enige man-vrouwverschil dat ik kan bedenken. Je moet het ook eigenlijk niet hebben over ongelijkheid of gelijkheid, maar over optimaal gebruikmaken van ieders kwaliteiten. Ik voel me goed bij mijn bijdrage in het bedrijf en ik voel dat ik er door anderen om gerespecteerd wordt.”

Vertel eens iets over jezelf dat niemand anders weet.

“Ik heb een sproet op mijn voetzool. Mijn man bleek er daar ook een te hebben. Dat vind ik zo schattig.”

Mede geschreven door Tim Relf.