Phytophthora: wel mopperen maar niet melden

Gangbare telers mopperen over phytophthora bij biologisch werkende collega’s, maar problemen worden vaak niet gemeld.

Gangbare aardappeltelers mopperen flink op biologische akkerbouwers, wiens aardappelen flink onder de phytophthora zijn gelopen. Omdat er nu nog weinig opbrengst onder zit, stellen veel biotelers het branden van hun aangetaste percelen zo lang mogelijk uit. Volgens de gangbare telers zijn dit regelrechte ziektebommen, die hun naburige gangbare percelen besmetten. Maar deze bio-telers, vaak buren, vervolgens aangeven bij de NAK, die hen vervolgens kan berispen, blijkt voor veel gangbare telers toch een brug te ver. Dan prefereren de gangbare akkerbouwers het om het enigszins gezellig te houden met hun bio-buurman, in plaats van de boel op scherp te zetten.

Sinds 22 juni zijn bij NAK slechts 40 meldingen over haarden binnengekomen, terwijl het aantal haarden in bio-aardappelen en opslagplanten in Nederland verhoudingsgewijs vele malen groter is.

NAK rukt alleen uit bij meldingen

Bij veel gangbare akkerbouwers heerst er onbegrip over waarom de NAK in het voorjaar wel steeksproefsgewijs akkerbouwers op niet-afgedekte afvalhopen controleert en waarschuwingen uitdeelt, maar in de zomer niet steekproefsgewijs percelen controleert op haarden. Bij haarden gaat de NAK alleen af op meldingen. Daar is echter destijds bij het Productschap Akkerbouw bij het opstellen van de verordening bewust voor gekozen, om geen heksenjacht te ontketenen, legt Jan Eggo Hommes, regiohoofd buitendienst bij de NAK, uit. Telers die vorig jaar bezocht zijn vanwege de melding van een haard, worden dit jaar opnieuw bezocht, dit zijn er tientallen.

NAK bezoekt eigenlijk alleen pootgoedpercelen

Percelen met zetmeel- en consumptie-aardappelen zijn normaal gesproken niet in beeld bij de NAK. De NAK bezoekt eigenlijk alleen pootgoedpercelen, voor de veldkeuring op virus en bacterieziek. Ook daarom zijn actieve meldingen nodig, zegt Hommes, omdat anders haarden in zetmeel- en consumptieaardappelen onontdekt blijven voor de NAK-inspecteurs.

Een inspecteur bezoekt na een melding de betreffende teler en onderzoekt dan of de besmetting een haard betreft. Als op 20 vierkante meter meer dan 1.000 enkelvoudige blaadjes met vitale phytophthora is aangetast, of op 100 vierkante meter meer dan 2.000 enkelvoudige blaadjes, volgt een waarschuwing. De teler krijgt dan de mogelijkheid de haard te branden of dood te spuiten. Na twee dagen volgt weer een bezoek van de NAK-inspecteur. Is er niks gebeurd, dan geeft de NAK de melding door aan de NVWA. Een NVWA-inspecteur bezoekt dan de teler, waarna vervolgens een traject last onder dwangsom wordt opgestart.

Melding phytophthorahaard kan anoniem

Een phytophthorahaard melden bij de NAK kan anoniem per mail (pameldpunt@nak.nl).of telefonisch (0900-0625).