Primeuraardappel-seizoen in Tholen van start

Dinsdag 7 juni was de eerste veilingsdag van primeuraardappelen, de zogenoemde Alvantho's. Dat gebeurde op de veiling van Sint-Annaland, Scherpenisse en omstreken op Tholen. Ondanks het tegenvallende voorjaar boden telers een mooi product aan. Dit zijn Doré-aardappelen, geveild voor 77 cent per kilo.

Foto's: Anton Dingemanse

Maandag 6 juni waren de telers druk met het rooien van de verschillende rassen voor de veiling. Hier rooit loonbedrijf Gunter een perceel Doré voor akkerbouwer Van de Male uit Sint-Annaland.

Deze nieuwe oogstaardappelen worden tijdens het rooien gesorteerd, gewogen en in de veilingkisten gedaan.

De rooi-sorteermachine is zelf geconstrueerd op basis van een getrokken tweerijige Grimme DL1500. Alle rooi-sorteermachines die telers inzetten zijn door henzelf in elkaar gezet.

Een van de aanpassingen op deze machine is een hefplateau. Als een pallet vol is, wordt deze tijdens het rooien op de grond gezet en later opgehaald.

Jan Goedegebuure uit Sint-Annaland heeft zijn rooicombinatie gebouwd op een getrokken éénrijige rooier. Je doet wat langer over een hectare, maar je hebt wat minder mensen aan de leesband nodig.

Soms is er aan de rand van het perceel te weinig ruimte voor de rooier. Om verliezen en beschadiging te voorkomen, maken medewerkers eerst met de hand ruimte. Per slot van rekening gaat het om een betrekkelijk kostbaar product.

De aardappelen die op de leesband komen, zien er goed uit.

Doré-aardappelen; uitzonderlijk is het aantal van ruim 15 knollen aan een bos. Het gesneden pootgoed levert normaal gesproken 10 tot 12 knollen op. De groei van de knollen was vorig weekend goed. Op maandag 6 juni zijn bijna drie kisten meer geleverd dan de zaterdag ervoor.

Toen het plastic er net af was, op 19 mei, zag de situatie er nog heel anders uit. Hier 2 bossen; veel meer dan kriel was het destijds nog niet.

Gebroeders Gunter in Sint-Annaland hebben een zelfrijdende rooicombinatie geconstrueerd. Op een tweerijige Wuhlmaus 2411-rooier hebben zij een Zetor-trekker als aandrijving en besturing aangebracht. De trekker is in de loop van de jaren al eens vervangen. Achteraan, onder de overkapping, bevindt zich de sorteer- en weegunit.

De teelt van primeuraardappelen gebeurt hoofdzakelijk op vroege, lichte gronden. Maatschap Gunter teelde dit jaar op wat zwaardere grond, die door het uitblijven van vorst behoorlijk kluiterig was bij het planten. De kluiten die in de rug komen tijdens het planten en frezen, blijven daar tot aan het rooien. Dat geldt met name voor de teelt onder plastic. Daardoor heeft Gunter op dit perceel veel kluiten op de leesband.

Door de neerslag van de laatste tijd zijn de kluiten aan de zachte kant, zodat het tere vel van de nieuwe Alvantho's nauwelijks beschadigd raakt. In het midden het draaiplateau. Vandaar worden de kisten op de weegunit geplaatst, afgewogen en gepalletiseerd.

De nieuwe aardappelen worden groen gerooid. Daarom wordt het loof eerst geklapt. Er komt nu 10 tot 15 ton van een hectare, afhankelijk van de plantdatum. Zo tegen het eind van de groei ligt de productie op 30 ton per hectare.

David Hage, directeur van de veiling Sint-Annaland en omstreken toont zich maandag 6 juni gematigd optimistisch over de te genereren prijs op de eerste veildag. "Door het slechte weer in Zuid-Europa is er geen grote aanvoer, terwijl de handel om nieuwe oogst vraagt."

De pallets met Alvantho's worden aangevoerd en gelabeld alvorens ze in het veilingmagazijn worden klaargezet. Dit jaar hebben 16 van de 70 telers die bij de veiling zijn aangesloten, aardappelen aangevoerd. Dat zijn dan hoofdzakelijk telers die de teelt onder plastic vervroegen.

De heftrucks rijden af en aan om de aangevoerde 113 ton tijdig op de juiste plaats te krijgen.

Kisten met aardappelen en daaromheen handelaren en telers. De handel toonde dit jaar meer belangstelling dan eerdere jaren.

Handelaren lopen de partijen af en noteren waarnaar hun voorkeur uitgaat.

De veiling gaat van start. Dan is er hoofdzakelijk aandacht voor de klok. Uiteindelijk werden op deze eerste veildag van de enige aardappelveiling in Nederland voor de teler acceptabele prijzen betaald.

Met de vinger op de knop bepaalt de handelaar of de teler tevreden zal zijn. Handelaren drukten voor de volgende prijzen per ras op de knop. Doré deed 60 tot 79 cent. Frieslander kwam wat lager uit op 55 tot 72 cent. Premiére ging weg voor 65 tot 70 cent. Voor Eigenheimer betaalden handelaren de beste prijs: 1,10. Voor een halve pallet Bildstar werd 95 cent per kilo neergelegd.

De veiling is afgelopen. Directeur Hage checkt met een medewerker de gegevens voordat deze worden vrijgegeven. Op de tweede veilingsdag was de prijs iets teruggelopen. Alleen de Eigenheimer was vast met een prijs van €1,08 tot €1,10 per kilo.

De geveilde Alvantho's worden ingeladen. Deze zijn voor marktkoopman Van 't Hoff. Hij staat op 11 markten, waar hij alleen uien en aardappelen verkoopt. Zodra de eerste nieuwe aardappelen uit het buitenland beschikbaar zijn, verkoopt hij ze. Maar zijn voorkeur gaat uit naar het Nederlandse product.