Nieuwe grasrassen oogsten

Het ontwikkelen van nieuwe grasrassen is een van de belangrijkste activiteiten op het veredelingsbedrijf van Innoseeds in Moerstraten (N.-Br.).

Foto

Een proefveld met Engels raaigras wordt met een speciale proefveldmachine gemaaid en beoordeeld. Het ontwikkelen van nieuwe rassen is een van de belangrijkste activiteiten op het veredelingsbedrijf van Innoseeds. Rassen voor de voederwinning nemen daarbij een belangrijke plaats in. Het beoordeelde gras is overbodig en wordt door een naburige melkveehouder opgehaald als veevoeder.
Foto: Anton Dingemanse
Een nieuw ras begint met een kruising. Stengels van te kruisen grasplanten worden voor het bloeien gebundeld in plastic zakken en voorzien van een nummer. Van de ongeveer 150 tot 200 kruisingen per seizoen groeit soms maar één kruising uit tot een nieuw ras. Het proces van kruising tot commercieel ras neemt ongeveer vijftien jaar in beslag.
Foto: Anton Dingemanse
De zaadjes, afkomstig van de kruisingen, worden één voor één in trays uitgezaaid. Op deze manier kan onder meer de kiemkwaliteit worden beoordeeld.
Foto: Anton Dingemanse
De selectie plantenvelden van de kruisingen. Hier worden de planten geselecteerd die voor verdere selectie of nieuwe kruising in aanmerking komen.
Foto: Anton Dingemanse
Geselecteerde grasplanten worden vanuit het plantveld uitgeplant in tunnels. In een tunnel staan twee populaties Engels raaigras: diploïde en tetraploïde. De planten hebben inmiddels zaad gevormd en de stengels zijn ’s ochtends vroeg afgesneden.
Foto: Anton Dingemanse
’s Middags worden de kruisingen handmatig gedorst. Terwijl de ene medewerker de bak met gedorst zaad weghaalt om in een zakje te doen, blaast een andere medewerker de dorsmachine schoon om de volgende kruising te dorsen.
Foto: Anton Dingemanse
De volle zakjes met zaad worden, voorzien van label, secuur in een kist gelegd en afhankelijk van vochtpercentage voor de droogwand geplaatst. Dit zaad wordt in de winter geschoond en later uitgezaaid voor uitgebreidere proeven.
Foto: Anton Dingemanse
Hier wordt een grotere vermeerdering van Engels raaigras gedorst. Rondom de verschillende vermeerderingen staat rogge om onderlinge bestuiving te voorkomen.
Foto: Anton Dingemanse
Het zaad afkomstig van deze vermeerderingen wordt hoofdzakelijk gebruikt om in verschillende landen op proefvelden uit te zaaien om daar op de rassenlijst te komen.
Foto: Anton Dingemanse
Aan de hand van een vochtmeting wordt bepaald of nadroging van het zaad nodig is. Onder 12 procent vocht is droging niet nodig.
Foto: Anton Dingemanse
In de schoningshal staan verschillende schoninginstallaties opgesteld. Vooraan twee kleinere machines voor partijen tot 2.500 gram en achteraan een grotere voor de kwekers- en Prebasiszaden.
Foto: Anton Dingemanse
Soms moet een dermate kleine hoeveelheid zaad worden geschoond dat een machine opstarten en schoonmaken niet de moeite loont. In dat geval wordt met de hand geschoond. Rechts een wat grovere zeef met ronde gaten voor algemene schoning en links een zeef met spleetjes voor een specifieke schoning van bijvoorbeeld onkruidzaden.
Foto: Anton Dingemanse
Veel plantmateriaal wordt op plantniveau geoogst. De planten worden afgesneden, in een zak gedaan en binnen gedorst met een stationaire dorsmachine.
Foto: Anton Dingemanse
Het graszaad wordt opgeslagen in een geconditioneerde ruimte waarin een temperatuur van 6 graden heerst bij een relatieve luchtvochtigheid van 35 tot 40 procent. Onder deze omstandigheden behoudt graszaad vijftien jaar zijn kiemkracht.
Foto: Anton Dingemanse
De kwaliteit van een kruising wordt bepaald op maaivelden. Deze worden in een seizoen drie keer gemaaid. De opbrengsten van de veldjes worden afzonderlijk gemaaid, geanalyseerd en automatisch door de machine gewogen.
Foto: Anton Dingemanse
De veldjes met ieder een eigen nummer hebben een oppervlakte van 1 vierkante meter. Het verschil tussen de rassen is in deze miniplots met Engels raaigras goed te zien.
Foto: Anton Dingemanse
Graszaadnummers die op dit niveau een goed resultaat laten zien worden op grotere velden van ruim 9,5vierkante meter uitgezaaid. Hier worden bij het maaien naast het gewicht ook andere gegevens verzameld zoals vochtgehalte, suikers et cetera.
Foto: Anton Dingemanse
Per veld worden de gegevens in het systeem opgeslagen en uitgeprint.
Foto: Anton Dingemanse
Elders op het terrein liggen pas ingezaaide gazongrasproeven. Deze worden na het zaaien met vliesdoek afgedekt om verspoeling en verdroging tegen te gaan. Wat de bestemming van het gras ook is, het zaad wordt door akkerbouwers op contractbasis voor Innoseeds geteeld.
Foto: Anton Dingemanse