Cichorei rooien, schonen, leveren

Loonbedrijf Sandee uit Onstwedde (Gr.) oogstte vorige week een aantal percelen cichorei, op donderdag rooide Sandee de laatste cichorei uit zijn gebied. Hier rooit hij bij akkerbouwbedrijf Martens in Nieuwediep (Dr.). De laatste dagen ging het rooien steeds beter. “Het droogde per dag”, vertelt Adriaan Sandee. Hoewel vanwege de nattigheid nog wel extra tarra meekomt, is draagkracht op de laatste rooidagen geen probleem meer. Bij aflevering wordt de cichorei gereinigd met een aangepaste schoner voor zetmeelaardappelen.

Foto's: Penn Communicatie, tekst: Hilko Bos.

Sandee rooit met een Vervaet Beeteater. Deze machine is berekend op de verwerking van negen rijen bieten, maar er zit nu een rooibek voor om zes rijen cichorei te rooien.

Sandee paste de machine op verschillende punten aan om er cichorei mee te kunnen rooien. Na de cichorei-oogst wordt de rooier weer aangepast om de rest van het seizoen suikerbieten te rooien. Voor de cichorei is de machine onder meer voorzien van andere rooischaren.

Verder is de rooier voorzien van reinigingszonnen met een fijnere steek. Daarnaast kunnen de hekken langs de zonnen in de hele rooier vanuit de cabine hydraulisch in hoogte versteld worden, om zo de afstand tussen de zonnen en de hekken te verkleinen bij de cichoreioogst.

Vanaf de reinigingszonnen komen de cichorei-wortels op de speciale axiaalset voor cichorei. Deze set heeft meer, maar kleinere rollen. Verder is deze voorzien van een borstel, om wat extra druk op het product te zetten. Zo worden de wortels extra schoon gepoetst. Bovendien pakt de axiaalset onkruid beter uit de partij. Zeker in het begin van het rooiseizoen, als de gewassen nog fors zijn, komt regelmatig vrij veel onkruid voor in de cichoreipercelen.

Hier nog een foto van de axiaalset in actie, met links in beeld weer de borstel.

Via een ringelevator komt de cichorei in de bunker. Het product is overigens gevoeliger voor breuk dan suikerbieten.

De cichorei wordt voorop het land gestort. Vanwege een stopweek, blijft deze cichorei wat langer liggen dan normaal. Gezien de leemhoudende grond hier, nam men geen risico met de verwachte regen.

Even verderop, in Alteveer (Gr.), wordt een partij cichorei geladen voor transport naar de fabriek van Sensus in Roosendaal (N.-Br.).

Dit jaar wordt alle cichorei uit het gebied bij wijze van proef geladen met een schoner. Eerder gebeurde dit al wel op verzoek van de teler. De kosten van de schoner zijn voor de telers. Het is echter de bedoeling dat de kosten van de schoner goedgemaakt worden door besparing op tarrakosten en transportkosten.

De cichorei wordt met de kraan in de schoner geschept. De schoner haalt niet alleen grond uit de partij, maar ook onkruid. Juist dat is belangrijk in dit gebied. Naast aanhangende grond, wordt ook de grond weer verwijderd die bij het opscheppen meekomt.

Het belangrijkste reinigingsmechanisme in de schoner is de axiaalset. Hier kunnen zowel stalen als rubberen rollen in, de rubberen rollen werken agressiever dan stalen rollen. Bovendien is er nog verschil te maken met de spoed op de rollen.

Na de axiaalrollenvolgt nog een zeefbandje, maar de reiniging daarvan is marginaal.

Hier is goed te zien hoeveel tarra de schoner verwijderd tijdens het laden. Sandee schat dat de schoner momenteel het tarragehalte 2 tot 4 procent omlaag brengt. Sensus meldde eerder dit seizoen nog dat de schoners het tarragehalte, dat bij aanvang van het seizoen op 12 á 18 procent lag, halveerde naar 6 á 8 procent. Bij een opbrengst van 45 ton per hectare betekent dat een tarra-afname van al gauw 1 tot maximaal 4 ton per hectare. Tarrakosten voor de teler bedragen €19,50 per ton, plus al gauw €15 aan transportkosten. Schonen zou dan theoretisch €35 tot €140 per hectare besparen. De kosten voor het schonen zijn wel voor de teler.

Wel moet de teler rekening houden met wat extra verlies van kleine cichoreiwortels.

Begin volgend jaar zet Sensus alle plussen en minnen op een rij. Dan kijkt Senus samen met de telers of het wenselijk is de schoners verder in te zetten.

Hoewel Sensus probeert het areaal constant te houden, is Sandee pessimistisch. “Dit jaar hebben we duidelijk al minder areaal te rooien. Als het zo doorgaat, is het maar de vraag of de teelt hier in de benen blijft.” Hij doelt daarmee op de saldo’s, die volgens veel telers te laag zijn.