Schoffel plukt onkruid uit de rij

De Garford-schoffel van loonbedrijf Haaijer in Veelerveen (Gr.) werd dit voorjaar naar Nederland gehaald. Met de schoffel kan onkruid uit de rij verwijderd worden. Eind mei werd de machine in bedrijf gesteld en zijn ook deze foto’s gemaakt. Tot nu toe draait de machine vooral in bieten, maar ook cichorei is al getest. Daarnaast gaat de schoffel in uien werken, maar dan alleen tussen de rijen.

Foto’s: Koos van der Spek, tekst: Hilko Bos

De machine werkt 12 rijen breed. Dat betekent dat het gewas ook met een 12-rijer gezaaid moet zijn. De machine kan werken met verschillende rijafstanden. Wel moet de chauffeur de elementen dan handmatig over de schoffelbalk op de juiste afstand zetten. De machine werd in het buitenland tot op heden vooral ingezet in groentegewassen. De wat onregelmatige stand van de bieten bleek het schoffelen er niet eenvoudiger op te maken. Als de machine echter eenmaal goed is afgesteld, is het schoffelen voor de chauffeur een eenvoudige klus.

Per vier gewasrijen is een camera opgesteld, die 2 meter vooruit kijkt en de gewasrijen in beeld brengt.

De camera geeft het beeld door aan de computer. De software herkent de gewasplanten aan de hand van kleur en omvang: hierbij gaat het zowel om de gewasrij als om de exacte plaats van individuele planten. De machine weet nu waar hij wel en niet moet schoffelen.

Via een automatisch gestuurd loopwiel met een hoge kam, volgt de schoffel zelf de gewasrij. De chauffeur hoeft tijdens het schoffelen niet te sturen, de trekker volgt zelf de schoffel in de fronthef.

De schoffelelementen zijn bevestigd aan een hydromotor, die de elementen alleen maar ronddraait. Door continu met de draaisnelheid van het schoffelelement te variëren, kan precies om de plantjes geschoffeld worden. Op YouTube staat een filmpje van Haaijer’s schoffel in actie.

De machine werkt nu vooral in bieten, maar ook in cichorei is de machine al met succes getest. Het is de bedoeling dat de schoffel ook in uien gaat schoffelen, maar dan alleen tussen de rijen.

De schoffel werkt strak langs de planten. De rijsnelheid ligt op 2 tot 3 kilometer per uur. In de cichorei, waar de plantafstand in de rij 9 centimeter is, wordt de 2 kilometer per uur nog niet eens gehaald. Voor de diverse gewassen zijn er verschillende maten schoffelelementen. Deze verschillende types hebben wel dezelfde vorm.

Vanuit de cabine heeft chauffeur Harrie Wesseling een goed overzicht via de camera’s. Zo is het schoffelen een eenvoudig klusje. Wel vertelt eigenaar Izebrand Haaijer dat het afstellen heel nauw luistert. Wanneer het mechanische deel eenmaal afgesteld is, hoeft hieraan niets meer te gebeuren. De instellingen in de software verschillen echter van perceel tot perceel.

Op zich vraagt het schoffelen weinig vermogen. De werksnelheid is niet hoog en alleen de schoffelelementen vragen een hydraulische aandrijving. Wel is de machine met 1.500 kilo vrij zwaar. Volgens Haaijer zijn veel akkerbouwers nieuwsgierig. Zelf ziet hij dit eerste jaar ook als een proefjaar. ,,We zijn niet keihard aan het promoten, maar willen eerst alles maar eens onder de knie krijgen.” Hectaretarieven kan de loonwerker dan ook nog niet noemen

In transportstand klapt de machine in drie delen op.

Momenteel gebruikt de loonwerker de schoffel in combinatie met een rijenfrees, die het onkruid tussen de rijen wegfreest. Maar de bieten zijn begin juni alweer aan de grote kant, waardoor de schoffel moeite heeft om de afzonderlijke planten te herkennen.