Druk exportseizoen

Bas Rijk, directeur bij Verhagen BV, vertelt dat de aardappelexport dit seizoen bijzonder goed loopt. Vooral Rusland is flink aan de markt. Bijzonder, want normaal is het in deze periode van het seizoen altijd stil vanuit het Oostblok. Het exportcijfer van november zal bijzonder goed zijn.

Foto's: Peter Roek , tekst: Karin Oonk-Nooren.

Normaal zijn de herfstmaanden erg rustig. Nu draait het aardappelverwerkingsbedrijf echter al op volle kracht. Per dag verwerkt de sorteerder ongeveer 400 ton. Gemiddeld gaat het om een auto per uur. De huisvervoerder van Verhagen is AB Texel. Sinds een aantal jaar doet Verhagen het transport niet meer zelf.

De vraag naar exportaardappelen is groot. Zo groot dat het niet altijd lukt de vraag in te vullen met voor export geteelde aardappelen. Maar omdat Rusland graag een grof product heeft, kunnen ook aardappelen bestemd voor frites de export in. Hier gaat het om Innovator.

Hier vindt de maatscheiding plaats. Normaal wil Rusland altijd 50 mm opwaarts hebben. Maar in de huidige markt met schaarste nemen ze ook genoegen met 45 mm opwaarts. Zolang er maar voldoende grofte in de partij zit.

In tussenbunkers wachten de aardappelen totdat ze gelezen worden. De aardappelen worden niet gewassen. Dit zou de houdbaarheid niet ten goede komen. Wel is de kleur van belang. Het liefst heeft Verhagen aardappelen van de zwaardere klei, omdat ze blanker zijn. Deze zijn nu nog lastig sorteerbaar vanwege de late oogst. Daarom gebruikt de exporteur nu ook partijen van de lichtere grond.

Bij de leesafdeling is goed te zien dat het drukker is dan normaal. Nu zitten er de hele dag negen man te lezen. Normaal zijn dat er twee in de najaarsmaanden.

De kwaliteit van de aardappelen valt tot nu toe mee dit seizoen. De gevolgen van doorwas vallen mee. Het onderwatergewicht is veelal laag, dus vormt blauwvorming geen probleem bij deze Fontanes. Overigens weer een voorbeeld van een partij die in een normaal seizoen de frites in was gegaan.

De opzakmachine aan het werk. Deze aardappelen gaan richting Rusland. Dat is makkelijk te herkennen aan de netzak; het goedkoopste verpakkingsmiddel. Aardappelen met bestemming Afrika verpakt Verhagen in een jutezak. Dit materiaal kan eventuele condensvorming wat opvangen. Handig bij de hoge temperaturen in dat continent.

Zodra alle zakken op de pallet liggen wordt de stapel omwikkeld met een net. Dit gebeurt zorgvuldig. De pallet wordt immers nog meerdere keren opgetild voordat hij in Rusland bij de klant is.

De aardappelen zijn dan klaar voor transport. Hier bevestigt een medewerker nog het etiket op de stapel. Op dit etiket staat overigens maar weinig informatie in verband met de toekijkende concurrentie. Dit geldt ook voor het ras. Anders wil de afnemer in de toekomst mogelijk alleen nog aardappelen van het specifieke ras hebben. Dat wordt zo voorkomen.

Als de aardappelen vervolgens gekeurd zijn door de NAK krijgen ze ook een exportcertificaat. Dan kunnen ze richting de haven.

In het monsterlokaal bij Verhagen worden alle monsters van de binnenkomende partijen onderzocht. Daarnaast kunnen monsters onderzocht worden van partijen die de handelaar mogelijk wil aankopen.

Om de aardappelen goed te kunnen beoordelen worden ze eerst gewassen.

Daarna bepaalt kwaliteitsmedewerker Henk Dekker het onderwatergewicht en het percentage aardappeltarra, waaronder ook rooibeschadiging.

Wat dit jaar extra aandacht krijgt is de nitraatbepaling. Rusland heeft namelijk aanvullende eisen gesteld. Is het nitraatgehalte te hoog, dan wil Rusland het product niet hebben. Normaal ontstaan door deze eis weinig problemen. Dit jaar heeft 20 procent van de partijen een te hoog gehalte. Overigens kunnen deze partijen vaak nog wel weg naar Afrika.

Daarom laat Bas Rijk van alle partijen voorafgaande aan het sorteren een monster nemen. Dan kan hij er met de planning rekening mee houden dat niet alle partijen met een hoog gehalte in dezelfde week terechtkomen. Ook bepaalt de handelaar voordat hij aardappelen bijkoopt wat het gehalte is.

Een overzicht van de ruimte voor het gereed product. In dit drukke exportseizoen is deze eigenlijk te klein. De rode netzakken in de ruimte zijn gevuld met rood product, de gele met blanke aardappelen.

Om de ruimte te kunnen uitbreiden rijdt Verhagen de naastgelegen cel vast leeg. Gelukkig kunnen deze fritesaardappelen makkelijk de export in. Normaal zouden deze aardappelen tot juli/augustus in de koeling zitten.

Verhagen doet niet alle export zelf. Meer dan de helft gaat weg via Nederlandse exporteurs. Zij hebben betere contacten in het buitenland. De factuur kan dan gewoon naar een Nederlandse onderneming gestuurd worden. Hans van der Ven heeft continu contact met de afnemers in binnen- en buitenland.

Tim Ruiten zit bij de weegbrug. Hij weegt alle inkomende en uitgaande vrachten. Daarnaast controleert hij of het gewicht klopt, ofwel of de vrachten netjes vol de deur uitgaan. Handig detail is het tv-scherm linksboven. Daarop kan Ruiten zien op welke plek de binnenkomende vrachtwagen kan lossen. Hij hoeft dus niet meer naar de loods te lopen om te zien welke deur loskan.