Veel grond aan pootgoed.

Ad de Boer heeft samen met zijn broer John een akkerbouwbedrijf in ’t Veld (N.-H.). Ze telen 45 hectare pootgoed, 80 hectare kool, 25 hectare tulpen en voor de vruchtwisseling wat graan.
Foto’s: Wick Natzijl Fotostudio’s en Tekst: Karin Oonk-Nooren.

De afgelopen jaren is het bedrijf flink gegroeid tot een teeltoppervlak van 150 hectare. De pootgoedteelt is in die jaren een belangrijke poot van het bedrijf gebleven. Op dit moment van het jaar zijn de broers druk met alle takken. Niet alleen het pootgoed moet gesorteerd worden, ook worden er bollen geplant en kool geoogst en verwerkt. Dagelijks zijn er zo’n 30 mensen aan het werk.

Het sorteerproces is in volle gang. Op dit moment zijn de pootgoedtelers net gestart met het sorteren van Bellini’s voor Spanje. De Spunta’s die nu opgeladen worden, zijn bestemd voor Egypte. Deze exportbestemming vraagt aardappelen vrijwel vrij van grond. Niet makkelijk in een jaar als dit.

Als je de aardappelen in deze kist ziet, is direct duidelijk waarom. Door de natte rooiomstandigheden zijn de aardappelen behangen met klei. Door de axiaalrollen is de klei extra vastgedrukt aan de aardappelen. En dan is Bellini ook nog eens een ras met een ruwe huid waar gemakkelijk grond aan blijft zitten.

Ad de Boer legt uit dat niet zozeer de hoeveelheid grond die aan de aardappelen vastzit dit jaar het probleem is. Juist de korte tijd tussen rooien en sorteren geeft het probleem. De aardappelen zijn nog niet voldoende ingedroogd waardoor de klei er nog niet vanzelf afbrokkelt.

In één keer sorteren lukt daarom niet. Alle aardappelen worden in twee keer gesorteerd. De eerste keer is enkel voor de maatsortering en leest een medewerkster in de leeskamer een enkele natte en/of rotte knol eruit.

Al heel wat losse grond wordt er in de eerste sorteerronde uitgezeefd.

Afhankelijk van de bestemming wordt het pootgoed in de gewenste maten gesorteerd en weer in kisten gedraaid.

Toch is het pootgoed nog lang niet vrij van grond. Er zit nog veel klei aan de knollen. Daarom zet de akkerbouwer de kisten weer voor de droogwand. Daar stookt hij ze nog een paar dagen extra warm. Na een dag of drie kunnen ze dan nog een keer gelezen worden. De meeste grond valt er dan wel af.

De twee sorteerrondes vragen heel wat extra heftruckwerk.

Tijd voor de tweede sorteerronde. Daan de Boer stort hier een kist in de stortbak leeg.

De stortbak fungeert hier ook als opslagbunker tijdens het sorteren. Een elektronisch oog zorgt voor een constante stroom pootgoed over de sorteerinstallatie. Tegelijkertijd zeeft de machine al heel wat losse grond uit de partij.

Normaliter zijn de aardappelen voldoende schoon na de tweede sorteerronde. Eventueel heeft de akkerbouwer ook nog een borstelmachine. Deze borstelt de laatste grond er nog vanaf. Toch gebruikt de akkerbouwer deze liever niet. Het geeft een enorme stofbende waarbij stofmaskers nodig zijn.

En dan zijn de aardappelen exportklaar. De eerste vrachten zijn inmiddels, voldoende vrij van grond, al verladen naar Egypte.