Meer rendement op kleine schaal

Akkerbouwer Yoshitaka Shiraishi (53) is eigenaar van 1,4 hectare akkerland. Zijn land ligt midden in een buitenwijk van Tokyo. Een ander deel van zijn land heeft hij verhuurd als parkeerplaats.
Foto's en tekst: Marleen van Sleuwen

De Japanse traditie is dat de oudste zoon het bedrijf van de vader voortzet. Deze traditie wil Shiraishi in ere houden. Hij blijft daarom groenten telen op 0,9 hectare. Hij verbouwt de groenten voornamelijk in kassen. De producten verkoopt hij rechtstreeks aan consumenten en scholen en ook aan winkels van de landbouwcoöperatie, vergelijkbaar met de Boerenbond of Welkoop. De groenten gaan niet de handel in, zodat hij er wat meer marge op kan maken. Daarnaast zocht hij een andere oplossing om de productiviteit op het kleinschalige bedrijf te vergroten.

Omdat hij de groenteteelt niet rendabel genoeg vond, zocht hij extra inkomsten. Hij verhuurt nu kleine stukjes land aan mensen uit de stad, zoals volkstuintjes. Maar het zijn geen gewone volkstuintjes.

Shiraishi verdeelde 0,5 hectare van zijn land in kleine perceeltjes van 30 vierkante meter. Hij gaf elk perceel een nummer. In totaal zijn het er 125. De volkstuintjes worden gehuurd door 125 families uit de stad. Die betalen €315 per jaar aan huur. De locale bevolking krijgt korting en betaalt €230 per jaar per perceeltje. Deze korting wordt gesubsidieerd door de gemeente. Bij deze huur zijn ook de benodigde materialen, zoals zaden en gereedschap, inbegrepen.
De volkstuintjes zijn uniek, omdat de boer 16 keer per jaar lesgeeft aan de families. Een les duurt zo’n 40 minuten. Dezelfde les wordt 4 keer gegeven, omdat 125 luisteraars ineens te veel is. Na de les gaan de burgers aan de slag en begeleidt Shiraishi hen. Verder kunnen de huurders zo vaak als ze willen in hun tuintje komen werken en staat de akkerbouwer voor hen klaar als ze vragen hebben.

Mevrouw Keiko Noguchi is erg blij met haar groentetuin: “Ik koop tegenwoordig nooit meer groenten in de winkel. Bovendien geef ik ook nog wat aan buren en familie.” Afgelopen jaar oogstte ze 230 komkommers. Een andere huurder, Tanaka Keisuke, is zeer tevreden over de begeleiding. De eerste keer had hij echter niet goed opgelet bij het zaaien van worteltjes. “Shiraishi had gezegd dat de zaadjes ongeveer 5 millimeter diep ingezaaid moesten worden. Terwijl al mijn buren al volop wortelen hadden, was er bij mij nog niets te zien. Wat bleek? Ik had niet goed geluisterd en de zaadjes 5 centimeter diep geplant!”

De families telen allerlei verschillende groenten. Op deze foto is een paprikaplant te zien.

Ook aubergines groeien er volop.

En groene pepers.

Maar ook de wat meer ‘Hollandse’ groenten, zoals broccoli (rechts) en prei (linksachter).

In een kas richtte Shiraishi een leslokaal in. Zo kunnen de leerlingen rustig naar zijn uitleg luisteren.

Alle gereedschappen worden bij elkaar bewaard in het leslokaal. Iedere huurder van een volkstuintje kan er gebruik van maken

Elke familie huurt voor maximaal 5 jaar een tuintje. Na die 5 jaar krijgen ze een examen. Alleen als iemand daarvoor zakt, kan hij weer 5 jaar het tuintje huren. Er is een wachtlijst met daarop nog 20 families. Shiraishi is erg blij met deze manier van grondgebruik: “Of er nu een typhoon komt, ernstige droogte of wat dan ook, ik heb een vast inkomen, onafhankelijk van de oogst.”

Nog een van de burgers. Hij is erg blij dat hij ook nog wat eitjes kan meenemen uit de kippenschuur die naast een van de kassen staat.
Bekijk ook: Japanner werkt aan imago en marge.