‘Onterecht gezeur over de prijs van het eten’

Veel consumenten kennen wel overal de prijs van, maar niet de waarde. In Nederland klinkt onterecht veel geklaag over duur eten, schrijft Rinus Vermuë. Voedsel kan ook te goedkoop zijn, legt de columnist uit.

Ik zat laatst aan aan een diner (twee keer aan, want zoals Toon Hermans zei, je mag nergens aan zitten). Het gesprek kwam onvermijdelijk op de ingrediënten. De gastheer vertelde smakelijk hoe ver hij had moeten rijden om die ene vergeten groente te bemachtigen … ‘Maar wel duur hoor!’ Even later vertelde hij dat hij iets heel goedkoop bij de Lidl had kunnen scoren. Verbeeldde ik me het of kon ik dat ook proeven?

Wat me in die gesprekken altijd stoort – en dat moet me hier van het hart want aan die tafel stel ik alleen beleefde vragen – wat me stoort, is dat gehamer op de prijs van het eten. Men zegt dan ofwel dat het aan de dure kant is ofwel lekker goedkoop. Je hoort nooit dat iets goed betaald is, of dat het schandalig goedkoop is. En dat vind ik nou weer schandalig.

‘Nederland de vergister van Europa: hier kun je alles kwijt, als het maar goedkoop is’

Waar zou hem dat nou in kunnen zitten? Allereerst denk ik aan de volksaard. Nederland is een soort vergister van Europa: je kunt er alles in kwijt als het maar goedkoop is. Dat viel me ook op aan die tafel. De disgenoten knikten instemmend wanneer de gastheer iets lekker goedkoop of vreselijk duur vond, terwijl ik die goedkope plastic bloemkoolroosjes bijna niet door mijn strot kreeg en bij mezelf dacht: ‘had toch wat duurders gekocht’.

In Italië hebben ze wél geld over voor smakelijk voedsel

Natuurlijk zat er ook weer een vakantieganger aan tafel die begon te klagen over het dure eten in Italië. Juist, dacht ik, in Italië hebben ze het goed begrepen. Daar hebben ze geld over voor smakelijk voedsel, plaatselijke specialiteiten en een levendig platteland. Het mag wat kosten.

‘Filosoof Bas Haring snapt niet veel van de markt’

Er bestaat een stroming die daar geen boodschap aan heeft. Filosoof Bas Haring zei onlangs dat hij geen Fair Trade meer kocht, omdat het zonder dat merkje kennelijk niet rendeert. En wat niet rendeert, is achterhaald volgens hem. Maar waarom rendeert lokale productie dan wel in andere landen? Omdat ze het daar wel kopen. En waarom is biologisch rendabel? Omdat het gekocht wordt. Haring zei dat hij nu wist hoe de markt werkt, maar zijn marktkennis is zo plat als een dubbeltje. Je kunt niet alles reduceren tot een centenkwestie. Kinderporno wordt ook duur betaald, maar verdient het daarmee een plaats op de markt?

Zelfs een collega begon te klagen over duur eten

Aan tafel zat ook een collega van mij van wie ik een tegengeluid hoopte te horen. Maar nee hoor, hij toonde zich al even Nederlands en begon te klagen over het dure eten. Wat een zelfvernedering! Het is als een Audi-dealer die met een Datsun komt voorrijden, of een koeienboer die margarine smeert of een bioboer die niet biologisch eet.

Verbijsterd verslikte ik me in alweer een stukje plastic (of was het rubber?) en spoedde me van tafel. Pas op het kleinste kamertje vond ik rust.