Erwinia in pootgoed te lijf met loofmaaier

Door het loof van de pootaardappel te scheiden, kan besmetting met Erwinia worden voorkomen. Vanuit die gedachte hebben de Friese pootgoedteler Piet Hoekstra uit St. Jacobiparochie en mechanisatiebedrijf Mijno van Dijk uit het naastgelegen St. Annaparochie een maaimachine ontwikkeld. Voorzichtig snijdt deze het loof van de plant. Dat loof gaat met een transportband naar een opvangbak. Besmet loof krijgt zo niet de kans om de knol te infecteren.

“Ziektevrij pootgoed is van groot belang voor onze sector”, stelt Hoekstra. Het is niet voor niets dat de pootaardappelsector al jaren strijdt tegen de door miljoenenschade geldverslindende ziekte. Hoekstra: “De Erwinia bacterie is moeilijk te bestrijden aangezien er nog geen effectief middel voor beschikbaar is. De besmetting vindt vooral plaats tijdens de loofvernietiging, de oogst en het sorteren.”

Besmettingsroute onderbreken

Om de besmettingsroute te onderbreken hebben de heren, samen met verschillende instanties, een prototype maaimachine ontwikkeld waarmee het loof van de knol wordt gescheiden en het niet langer op het land blijft liggen.

“Deze machine maait het loof voorzichtig”, weet Debets, begeleider van het initiatief. “Als het loof wordt geklapt, dan wordt het met geweld kapotgeslagen. Je voelt de bacteriën bijna door de lucht dwarrelen.”

Uit praktijkonderzoek op een geïnfecteerd perceel is afgelopen jaar gebleken dat Erwinia niet voorkwam in de aardappelen van het gemaaide deel, maar wel in de oogst van het geklapte deel. “Het is dus volvelds getest. En natuurlijk moet je statistisch een slag om de arm houden na één jaar onderzoek, maar het verschil is significant. Zo zijn we een flinke stap verder.”

Meerwaarde halen uit loof

Het loof van pootgoed wordt vroeg in het seizoen van de plant gehaald en heeft dus veel massa. Debets noemt 20 ton vers blad per hectare. Dat maakt het extra interessant als van het loof meerwaarde kan worden gemaakt.

Vier bedrijven onderzoeken de mogelijkheden van inhoudsstoffen als grondstof voor bijvoorbeeld bioplastics, de chemische- en farmaceutische industrie, of voor een natuurlijk bestrijdingsmiddel tegen Erwinia. De eerste resultaten van deze onderzoeken zijn veelbelovend, zegt Debets.

Een grotere pilot en bekijken hoe de bevindingen commercieel kunnen worden benut, is de volgende stap. Hiervoor zijn – financiële – partners nodig. “De bevindingen zijn interessant en hoopgevend, maar het is nog geen gelopen race”, zegt Debets. “De maaimachine blijkt praktijkgeschikt, want naast de goede werking is het niet duur om te maken en heeft het een goede capaciteit. Ik hoop dat de aardappelsector zich inzet voor verder onderzoek, onder meer op meer plekken en onder meer omstandigheden.”