Akkerbouwer David van Gammeren zag in 2014 zijn aardappelen en sperziebonen goeddeels verdrinken. Het jaar daarop werd hij opnieuw getroffen. <em>Foto: Roel Dijkstra</em><span class="see extended_valid_elements" id="_plain_text_marker"> </span> AkkerbouwAchtergrond

2 jaar op rij slachtoffer van noodweer

Vorig jaar nam het aantal deelnemers aan de brede weerverzekering toe tot ongeveer 1.200. Een van de boeren die overstapte, was David van Gammeren. Na een jaar met ruim een ton schade sloot hij een verzekering af. Het bespaarde de akkerbouwer in 2015 een nieuw drama.

West-Brabant, een stukje Zeeland en de Hoeksche Waard werden eind augustus vorig jaar getroffen door zware buien. Statistisch is de kans extreem klein dat zoiets gebeurt, maar rond Almkerk was het voor de tweede keer in 2 jaar raak. Zo ook bij akkerbouwer David van Gammeren.

Van Gammeren teelt in Hank – tussen Dordrecht en Oosterhout – samen met zijn broer aardappelen, suikerbieten, uien en wintertarwe. Ze wonen op een terp; geen sinecure want in de jaren 50 was de omgeving watersnoodgebied. Het bedrijf heeft een areaal van 100 hectare. ‘Gebroeders Van Gammeren’ heeft nog eens 225 hectare in beheer voor derden.

2014: in 24 uur tijd 120 mm regen

In 2014 viel midden in de zomer, in juli, op het bedrijf van Van Gammeren binnen 24 uur 120 millimeter regen. Van Gammeren had zijn percelen niet verzekerd, deels omdat zijn percelen toen nog tamelijk verspreid lagen. Daarmee lijkt het risico, maar ook de kans op schadevergoeding kleiner. Bovendien hikte Van Gammeren aan tegen een eigen risico van 
30%: “Toch wel prijzig.”

Van Gammeren zag zijn aardappelen en sperziebonen goeddeels verdrinken. Het water drukte de opbrengst van aardappelen met circa 4 ton per hectare. De schade bedroeg ongeveer €150.000. “Het bedrijf is groot genoeg om zulke pijn te kunnen doorstaan, maar leuk is anders. We besloten toch een weerverzekering af te sluiten.” Ze kozen voor Vereinigte Hagel.

Schade uitkeren per hectare

De verzekering wordt aangeboden door diverse partijen, maar voorwaarden verschillen. Wat Van Gammeren aansprak in Vereinigte Hagel is dat deze de schade niet bekijkt en uitkeert op 
areaal- of perceelsniveau, maar per hectare en de volledige schade-uitkering garandeert. Tevens waren er nog andere punten in de voorwaarden die in hun voordeel uitkwamen.

2015: in 24 uur tijd 110 mm regen

Een jaar later trof het noodlot het bedrijf opnieuw. Na een week met gewone maar wel continue regenval viel binnen 24 uur 
110 millimeter regen, elders viel lokaal zelfs 130 millimeter. Verzekeraars beschreven de neerslag als een bui die eens in de 4 jaar langskomt en raamden de totale schade in de provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland op enkele miljoenen euro’s.

Zoveel water op de klei, daar kan geen drainage tegenop. Van Gammeren herinnert zich de spanning die in zijn lijf zat toen hij zijn areaal ’s ochtends inspecteerde. “Je rijdt de polder in en die staat zo ongeveer helemaal blank”, aldus Van Gammeren. Het zaaien, kunstmest strooien en spuiten: alle arbeid door de weergoden teniet gedaan.

Lees het nieuwsbericht van 31 augustus 2015 en bekijk beelden van de schade: 

Miljoenenschade door hagel en wateroverlast

‘Weer kan een jaar maken of breken’

“De afhankelijkheid van het weer; het hoort bij het agrarisch bestaan. Maar ik kan je vertellen: dat doet wel wat met je, emotioneel. Als boer weet je heel goed dat het weer het jaar kan maken of breken, maar dit was het tweede jaar op rij.” Van Gammeren en zijn broer legden sleuven aan. Een dag ploeteren met weinig resultaat. “De grond was verzadigd; daar graaf je niet tegenop.”

2 percelen van in totaal 
24 hectare aardappelen kregen de volle laag. “Van een perceel Challengers was 90% verrot.” Een tweede perceel met Innovators net buiten de polder leed 
70% schade. De schade kwam opnieuw dichtbij €150.000. De schade wordt nu volledig vergoed, aldus Van Gammeren.

“De taxateurs kwamen na 4 dagen. Een tweede inspectie volgde na drie weken. Mannen van de praktijk, dus we waren er snel uit.” Een opluchting wellicht, maar het blijft pijnlijk, aldus Van Gammeren: “Je werk wordt tenietgedaan; dat went nooit.”

Jan Schreuder, directeur van Vereinigte Hagel, een coöperatie zonder winstoogmerk, ziet dat de populariteit van de weerverzekering toeneemt; afgelopen jaar heeft 
40% meer telers een verzekering afgesloten.

‘Noodweer slaat overal toe’

Markten worden beweeglijker en ook het weer wordt steeds onstuimiger, denkt Schreuder: “Soms wordt gezegd dat sommige plaatsen meer risico lopen dan andere. Misschien is dat waar, maar noodweer slaat overal toe. Het weer heeft geen geheugen.”

Schreuder wijst op de Amerikaanse- en Canadese situatie. Banken eisen risicoafdekking. “Als een boer in Canada krediet aanvraagt, dan wordt gevraagd of een brede weersverzekering voor zijn gewassen is afgesloten, anders wordt een kredietaanvraag afgewezen. In Nederland gebeurde dit vroeger ook, maar is het mechanisme bij banken wat in onbruik geraakt. Ik zie dat veranderen. In de wereld van het fruit zie je dat iedereen verzekert omdat de waarde per hectare zo hoog is.”

“Elders worden bedrijven enerzijds groter en professioneler waardoor telers nadenken over risicoafdekking. Tegelijk worden de marges dunner, terwijl bedrijven meer steunen op vreemd vermogen en dus kwetsbaarder zijn voor financiële schokken.”

Beheer
WP Admin