De toekomst van biobased economy

Hoofdredacteur Jan Vullings over biobased economy: landbouwactiviteiten niet bestemd voor voedselproductie.

Het is een dure term: biobased economy. Grofweg scharen we hieronder landbouwactiviteiten niet bestemd voor voedselproductie. Nu is dat 
natuurlijk niet allemaal nieuw. We verbouwen 
katoen en vlas voor kleding, telen aardappelen voor industriële toepassing en mais voor productie van ethanol. In de nieuwe term krijgen ook toekomstige activiteiten, in een economie niet meer afhankelijk van fossiele grondstoffen, een plek. De landbouw is enthousiast. Een nieuwe afzetmarkt betekent immers nieuwe afzetmogelijkheden.

Arificatiebeleid werd mislukking

Een licht déjà vu-gevoel bekruipt me. 25 jaar geleden bezigden we voor deze industriële aanwending de term agrificatie. In landbouwkringen liep de discussie gelijk op met de zoektocht naar een vierde gewas. Eind jaren 90 werd dit agrificatiebeleid afgeserveerd als een grote mislukking. Dit was wel heel hard. Enkele 
initiatieven hebben wel degelijk tot nieuwe producten geleid. Dat het zo lang heeft geduurd, is niet abnormaal; innovatie kost tijd en is een grillig proces, concludeert 
Wagenings onderzoeker Henriëtte Bos in een analyse.

Het gevaar van duurzaam

De term biobased economy is modern. Fossiele grondstoffen raken op. De aarde vervuilt. Biobased past in duurzame productie, zo’n ander modern containerbegrip. Daarin schuilt meteen ook het gevaar. De term moet de lading dekken. Bedrijven plakken het stempel duurzaamheid al snel op producten. En dan is er nog de discussie over non-food gewassen terwijl een groot deel van de wereldbevolking honger lijdt.

De belofte van groene grondstoffen

Niettemin is de productie van groene grondstoffen onafwendbaar. En het is goed dat overheid, onderzoeksinstellingen en bedrijfsleven hierop inspelen. De lessen uit het verleden zijn leerzaam. De industrie, gewend aan raffinage van olie, steekt er de komende jaren miljarden in. Het moet nu ook, om straks de boot niet te missen. Het is voor de landbouw zaak die industrie te bedienen. De aanvoer van grondstoffen moet stabiel zijn; aan speciale eisen voldoen. En wellicht zijn er nieuwe gewassen nodig, al dan niet via moderne biotechnologie veredeld. Aardappelconcern Avebe heeft zich met de transgene amylopectine-aardappel jammerlijk het hoofd gestoten. Ofwel, biobased economy heeft absoluut de toekomst. Maar op korte termijn is het nog vooral nog een belofte.