AkkerbouwAchtergrond

‘Prijs peenpool meestal boven beursprijs’

Peen is een vrij gewas. Toch is er een beperkte groep die gebruik maakt van de peenpool van Agrifirm Plant. Gezien het resultaat van de pool kunnen dat er volgens de poolbeheerders best meer worden. “Doorgaans zitten we boven de gemiddelde beursprijs.”

De peenpool van Agrifirm Plant is de enige peenpool van Nederland en waarschijnlijk zelfs ter wereld. Peen wordt veelal vrij geteeld. Volgens de beheerders van de peenpool, Hendrik Eerkens en Bram Harpe van Agrifirm Plant en Dutch Carrot Group, is het poolverband ook een vorm van vrije handel. “Maar dan samen.”

Agrifirm handelt sinds 1992 in wortelen, in het begin vooral op basis van contractteelt, vertellen de heren. De peenpool is ontstaan na een slecht peenjaar, eind jaren negentig. Contracten werden opengebroken door verwerkers, waardoor peentelers vraagtekens zetten bij de waarde van contracten. “De helft van het areaal konden we niet in contracten onderbrengen, omdat het vertrouwen weg was”, zegt Hendrik Eerkens. “Van de rest hebben we een pool gemaakt. En dat was zeer succesvol. We konden bijna twee keer de contractprijs uitbetalen en nog steeds zitten we doorgaans boven de gemiddelde beursprijs.”

Dat maakte de pool populair. Al snel handelde driekwart van de Agrifirm Plant-peentelers via de peenpool. “Toen werden we een beetje zenuwachtig”, zegt Bram Harpe. “Je moet al die peen wel verkopen. We voelden ons kwetsbaar met die grote hoeveelheden product in de koelhuizen.”

Peen behoort tot de meest vrije gewassen in de akkerbouw. Daarom is het leuk om zelf aan de afzetknoppen te draaien. Voor wie dat te gortig is, is de pool een tussenvorm die dicht bij de vrije handel ligt. De poolbeheerder verhandelt het hele seizoen door wortelen, maar speelt in op pieken (gas bij) en dalen (rem erop).

Om de afzet beter op de vraag af te stemmen is samenwerking gezocht met peenverwerkers. Dat resulteerde in 2008 in de oprichting van Dutch Carrot Group, een samenwerkingsverband tussen Agrifirm Plant, Hiemstra en Koop Landbouw. De Dutch Carrot Group omvat een groot deel van de keten en dat levert voordelen als korte lijnen en een betere afzetpositie.

Handel is een vorm van puzzelen: elke partij bij de juiste koper brengen. Om snel te kunnen schakelen maken Eerkens en Harpe regelmatig inschattingen van de kwaliteit. Na proefrooiingen in het groeiseizoen worden in januari alle partijen officieel beoordeeld. Over de dan vastgestelde kilogrammen peen per kist worden de geldelijke opbrengsten van de pool verdeeld.

Op dit proces is ook het kwaliteitssysteem gebaseerd, dat sinds twee jaar bestaat. Goede kwaliteit wordt beloond, slechte kwaliteit gestraft. Eerkens: “Het verschil kan oplopen tot meer dan 2 cent.”

Een pool geeft rust. “De teler heeft zelf het gedoe van de handel niet meer. En ondanks dat hij geen garanties krijgt, verschaft het hem wel enige zekerheid. De kracht van de pool is dat je constant aan de markt bent en dus ook altijd financieel resultaat behaalt.”

De poolprijs wordt altijd bekend gemaakt in juni, omdat die prijs pas kan worden bepaald als alle transacties zijn volbracht.

Als eventueel nadeel noemt Harpe het gemis van de vrije handel. “De teler kan hierdoor minder beleving hebben bij de markt. Maar de peenhandel is best spannend en dat moet je kunnen en willen.”

Als de pool zo’n succes is, waarom bestaat er dan maar eentje van? De mannen halen in eerste instantie hun schouders op, maar beseffen zich al snel dat het hem waarschijnlijk in de hoeveelheid werk zit. “De drempel om een pool te beginnen is heel hoog”, zegt Harpe. “De kwaliteitscontrole, de logistiek, het betalen van koelhuizen, de handel, het uitbetalen van het voorschot en de nabetaling. Er komt veel meer bij kijken dan bij bijvoorbeeld een uienpool. We zitten er het hele seizoen door bovenop om goed op de markten te kunnen inspelen.”

Beheer
WP Admin