De oliepers heeft een kromme as. Maar ja, Kazakken geven liever €800 uit aan beitels dan €200 aan een revisie van de as.
Uit de uitgeselecteerde saffloerzaden wordt olie gemaakt. Dat zijn zaden met staartjes en de zaden die te klein zijn voor export. Dat afval is 20 tot 50 procent van het product. Dat percentage varieert sterk tussen de verschillende partijen, voornamelijk door al dan niet droog genoeg oogsten. Ook de teeltregio maakt verschil.
Deze zaden worden geperst onder hoge druk. Daarvoor wordt een heel oude pers gebruikt, en dat levert nogal eens problemen op. De meeste ontstaan door eigen schuld. Zo is de persas iets krom, maar recht laten maken door een gespecialiseerd bedrijf is uit den boze. Dat is stom, want de pers ligt vaak uit elkaar omdat de as de schraapbeitels beschadigt. Een setje van die beitels kost dik €800.
Door die kromme as zie je het 10 kilo zware lagerhuis bewegen, ook al zit dat vast met vier dikke bouten. De gekozen oplossing? Gewoon het lager huis vastlassen. Dat is typisch Kazachs: een dag werken, drie dagen stilstaan doordat het lagerhuis elke keer losscheurt en de bouten afbreken. En dat terwijl revisie, recht laten persen van die as, minder dan €200 zal kost.
Na twee maanden draaien lag de hele pers in puin. Zelfs de tandwielen in de reductor zijn kapot. Daarom gaan nieuwe, en kleinere, Chinese persen het werk doen. Het nadeel is dat die minder goed de olie uit het saffloer persen. Het saffloerschroot bevat daardoor meer olie. Er zit zo’n 10 procent olie en tot 26 procent eiwit in.
Saffloerschroot slecht veevoer
Dat saffloerschroot is trouwens niet best om aan de dieren te voeren. De varkens vreten het echt niet, koeien een beetje. Bij kippen gaat het goed omdat die geen smaakpapillen hebben. Bij kippen kun je dus tot een procent of vijf in het rantsoen stoppen. De pluimveehouder die het schroot koopt is er blij mee, de eierproductie ging flink omhoog. Ook paarden zijn er gek op, die vinden het schroot lekker.
Weinig olie, beste prijs
De saffloerolie gaat na de pers niet door een centrifuge, maar wordt op een natuurlijke manier ontdaan van bezinksel. Daarna gaat het door een filter van zeer fijn geweven doek. Deze olie gaat voor een heel beste prijs weg. Hij wordt in de luchtvaart gebruikt om vleugels ijsvrij te houden. De Chinezen zijn er wild op omdat ze geloven dat ze er gezond van blijven. Ook de cosmetische industrie is een flinke afnemer, vanwege de geur van de olie. Om die reden gebruiken we de olie bij ons thuis ook. Als je de olie verwarmt, ruikt het net of je op een zomerse dag in het veld staat.
Foto's: Bert van Lier
Reageren? Login hier
Of registreer je om te kunnen reageren.