Mestverwerking

Een maand geleden presenteerden de staatssecretarissen Joop Atsma en Henk Bleker hun plannen voor een nieuw mestbeleid. Voor een groot deel grijpen de plannen terug op oud beleid.

Zo moeten veehouderijen zorgen dat ze hun eventuele mestoverschot op een verantwoorde manier afzetten. Daarmee zijn in feite de mestafzetcontracten weer terug; die werden tien jaar geleden door Brinkhorst ingevoerd en vier jaar later door Veerman afgeschaft.

Bedrijven met een overschot worden verplicht om een deel van hun mest te laten verwerken. Dat is evenmin nieuw. Rond 1990 heerste vrij breed de overtuiging dat met min of meer verplichte verwerking het mestprobleem kon worden opgelost. Er werden verschillende grootschalige initiatieven opgezet, zoals Promest in het Zuiden en Memon in het Oosten. Van deze initiatieven, die tientallen miljoenen euro’s hebben gekost, is weinig terecht gekomen.

Zou het nu beter aflopen? Er zijn enkele verschillen met destijds: de verwerkingstechnieken zijn verbeterd en de energie- en kunstmestprijzen zijn hoger. Dat kan de financiële resultaten van mestverwerking positief beïnvloeden. Toch zie ik regelmatig berichten die erop wijzen dat de financiële resultaten van mestverwerking in de praktijk tegenvallen. Alterra concludeerde vorig jaar dat grootschalige verwerking van varkensmest zeker niet goedkoper is dan de huidige mestafzet.

Daar komt bij dat de financiële situatie van de varkenshouderij tegenwoordig duidelijk slechter is dan in het begin van de jaren 90. Toen haalden de varkenshouders een gemiddeld bedrijfsinkomen van zo’n 30.000 euro per jaar: de afgelopen zes jaar was dat de helft minder. Het inkomen per varken is tegenwoordig zelfs 70 procent lager.

De hamvraag is of aan varkens waarvan de mest moet worden verwerkt, nog iets verdiend kan worden. Het antwoord op die vraag bepaalt het succes van de mestverwerking. Want de overheid kan veehouders wel verplichten om een deel van de mest te laten verwerken, maar niet om varkens te houden die geen inkomen opleveren. Ik ga nog maar geen geld beleggen in mestverwerking.