‘Vitaliseringsplan ademt crisissfeer’

Het Actieplan Vitale Varkenshouderij dat eind vorige week via Boerderij publiek werd ‘ademt in ieder geval een zware urgentie en crisissfeer’. Dat zegt Marc Jansen, directeur van supermarktkoepel CBL. Jansen: “Als dit plan niet slaagt, dan wordt het de dood of de gladiolen voor de varkenssector.”

In hoeverre het plan de varkenssector uit het slop trekt, is onzeker. Doel is dat varkenshouders binnen vijf jaar 6 tot 8% rendement hebben op hun geïnvesteerd vermogen. Daarvoor wordt veel gevraagd van varkenshouders én ketenpartners. Het woord collectief valt ongeveer drie keer per pagina. Samenwerken betekent een trendbreuk in de een sector waar het tot dusver ieder voor zich is.

Niet voorfinancieren

De CBL-man ziet zeker perspectief voor boerencollectieven die gezamenlijk inkopen of een supermarkt beleveren, om het maximale geld uit de markt te halen. Maar een fonds om investeringen in milieu- en diervriendelijke productiewijze op boerenbedrijven voor te financieren, zoals het plan voorstelt, ziet Jansen niet komen. “Ik kan mij niet voorstellen dat retailers daar geld in steken. Voor onderscheidend varkensvlees betalen supermarkten al meer, maar aan de boeren die dat leveren. We gaan niet voorfinancieren.”

De bedenkers van het plan verwachten ook veel van de landelijke en lokale overheden. Als iedereen exact doet wat in het actieplan staat, gebeurt er veel in 5 jaar. Van provincies en gemeenten wordt bijvoorbeeld verlangd dat zij meewerken aan het vinden van locaties voor mestverwerkers en soepel zijn bij het verlenen van de vergunning. Het ministerie van Economische Zaken moet ervoor zorgen dat dierlijke mest als kunstmest gezien mag worden. Twee van de velen plannen waarin de varkenshouderij afhankelijk is van anderen voor de kans van slagen.

Generiek product

Versterken van de exportpositie vraagt ook een lange adem. Jansen daarover: “Een merk bouwen met het Holland varken is moeilijk. Varkensvlees is een generiek product. Frankrijk heeft het Frankrijk-varken en Engeland het Engeland-varken. Zie buitenlanders maar eens te laten kiezen voor het Holland Varken.”

Dé van de Riet, woordvoerder van koepel van vleesverwerkende bedrijven, ziet wel kansen om de exportpositie te verbeteren. “Kansen zijn er altijd met een goed verhaal.” Maar op dit punt is ook veel te doen. Van de Riet: “Het valt in het buitenland niet uit te leggen dat in Nederland meerdere kwaliteitssystemen zijn voor varkensvlees.”