Gezonde varkens in Brabantse kathedraal

Frank Stevens (43) heeft in het Brabantse Hilvarenbeek een varkensbedrijf met 5.000 vleesvarkens en 700 zeugen. << Twee jaar geleden >> liet hij een stal met capaciteit voor 3.000 vleesvarkens bouwen. Die nieuwe stal oogt van buiten vrij traditioneel, maar de verrassing zit aan de binnenkant. De stal telt slechts twee afdelingen met elk 1.500 dieren. Tussenwanden zijn er niet. Stevens: "Dit is onze eigen Brabantse kathedraal."

Foto: Bert Jansen

Een fraai overzicht van het varkensbedrijf van Stevens. De achterste stal met de uitbouw (luchtwassers) is de meest recente varkensstal. De zeugen staan in de andere stallen. De nieuwe stal moest simpel van opzet zijn. Korte looplijnen, geen tierelantijntjes, toch veel arbeidsgemak en één heldere insteek: zoveel mogelijk kilo's per vierkante meter. Dat is in de praktijk goed gelukt. De resultaten in de stal zijn goed en Stevens kan 90 procent van zijn tijd aan de zeugen besteden.

Foto: Bert Jansen

Stevens zit vlakbij een natuurgebied. Het dorp Hilvarenbeek ligt op grotere afstand: twee kilometer.

Foto: Bert Jansen

Een overzicht in de 'kathedraal'. De inhoud van deze ruim 8 meter hoge stal is enorm. Het is bepaald geen standaard beeld. Tussenwanden ontbreken in het geheel. Stevens werkt overigens volgens het all-in-all-outprincipe. Dat betekent dat hij met 1.500 dieren per afdeling grote arbeidspieken kent. Maar met drie vaste zzp'ers vangt hij dat op. "Dat gaat in de praktijk prima. Het valt of staat gewoon met een gedegen planning." De kosten voor die vreemde arbeid vallen ook mee: jaarlijks €5.100 (schoonmaken, biggen inleggen, laden).

Foto: Bert Jansen

Verse lucht komt via luchtventielen de stal binnen. Stevens deed in het eerste jaar een aanpassing aan de luchtgeleiders boven de ventielen. Hij zette ze vast omdat ze tijdens het schoonmaken van de stal van stand veranderden als ze gereinigd werden. Wat verder opvalt is dat de ammoniaklucht in de stal relatief meevalt. De ventilatie - er is maar één centraal punt per afdeling voor het afzuigen van de lucht - werkt ook goed in een grote ruimte als hier, merkt Stevens.

Foto: Bert Jansen

Als het te warm wordt, kan Stevens de temperatuur 5 graden drukken met een rvs-vernevelingsinstallatie. Hij is daarbij scherp op een goede waterkwaliteit en waakt voor een salmonellastatus door regelmatig water aan te zuren. In het tweede jaar merkte hij namelijk dat de waterkwaliteit afnam als het zuurvat leeg was en er te veel lucht bijkwam. Door een betere afstelling van de doseerpomp is dat verholpen.

Foto: Bert Jansen

Het watergebruik door de varkens wordt precies bijgehouden. Via een app met watermeters in de verschillende afdelingen is via telefoon of tablet snel te zien hoe de situatie in de stal is. Meer inzicht en maatwerk. Eventuele gezondheidsproblemen kunnen zo snel ondervangen worden.

Foto: Bert Jansen

Een van de zes looppaden in een afdeling. Links en rechts van de paden zijn in totaal 90 hokken. Daar is ruimte voor 17 varkens. Deze biggen - tijdens de Boerderij-reportage waren ze er net drie dagen - hebben gemiddeld tussen de 0,8 en 0,9 vierkante meter ruimte per dier. Ze lopen op gewone roosters.

Foto: Bert Jansen

Stevens is tevreden over de resultaten die hij in de stal boekt. De gemiddelde daggroei zit tussen de 850 en 950 gram. Waarbij 900+ gemiddeld de norm is. Ter vergelijking: anderhalf jaar geleden noteerde Stevens gemiddeld nog 800 tot 850 gram groei. De voerconversie zit dan weer op 2,4, terwijl de voerkosten €0,65 per kilo zijn.

Foto: Bert Jansen

De goede ventilatie en het all-in-all-outsysteem werpen qua gezondheid ook hun vruchten af. Na twee jaar is de gemiddelde dierdagdosering niet hoger dan 1.

Foto: Bert Jansen

In de gemiddelde daggroei zit nog rek, meent Stevens. Hij mikt op 1.000 gram. Die extra grammen moeten vooral uit de ontwikkeling van de genetica komen. Op dit moment werkt de varkenshouder met Topigs 20x Tempo-genetica.

Foto: Bert Jansen

Drie maanden na de stalbouw schafte Stevens ook dit automatische rvs-weegstation à €4.000 aan. Een investering waar hij nog geen moment spijt van heeft gehad. De dieren worden 24 uur per dag gewogen en Stevens krijgt meer inzicht in de gewichten. Inzichten die hij via een app bovendien eenvoudig kan aflezen.

Foto: Bert Jansen

Dit gaat Stevens nog aanpassen: de naden tussen de ramen. Die krimpen of zetten namelijk uit door kou of warmte. En dat leidt tot spleten. Juist een 'kathedraal' als deze moet potdicht zijn. Stevens gaat daarom zowel aan de binnen- als de buitenkant van de stal een strip over de naden plaatsen. Daarna wordt alles grondig dichtgekit.

Foto: Bert Jansen

Stevens koos voor led-verlichting in de stal. Deze duurdere lampen bevallen de varkenshouder prima. Ze zijn 60 tot 70 procent energiezuiniger dan gewone tl-lampen.

Foto: Bert Jansen

En als er toch wat met de lampen is, kan Stevens ze eenvoudig met deze lier naar beneden halen.

Foto: Bert Jansen

In elke afdeling staan twee van deze gaskanonnen. Die stoken de temperatuur tot 25 graden op als de biggen arriveren. Op de laatste dag is dat afgebouwd naar 20 graden.

Foto: Bert Jansen

Dit is één van de deuren naar afdeling twee. De varkens in deze afdeling zitten in de eindfase. Ze staan 90 dagen op het bedrijf. De wanden zijn bewust dichtgehouden. Als de biggen over de centrale gang moeten lopen, blijven ze keurig in quarantaine.

Foto: Bert Jansen

Een overzicht in een van de twee chemische luchtwassers bovenop de stal. Die wassers draaien goed. Een keer heeft Stevens de polyester vloer opgeschuurd omdat hij lekkage vermoedde. Maar dat bleek later niet het geval te zijn geweest.

 

In de Boerderij van dinsdag 28 april staat een uitgebreide reportage over het bedrijf van Stevens.

Foto: Bert Jansen