‘Brinkhorst, varkenspest en bange bestuurders’

Na 20 jaar stopt Johnny Hogenkamp als columnist. Hij heeft veel zien gebeuren in deze periode. Hij blikt terug én vooruit.

Niet dat de inspiratie weg is, maar na 20 jaar is het tijd om te stoppen met deze column. Toen ik midden jaren negentig startte met schrijven, waren het roerige tijden. NVV en LTO Varkenshouderij waren net opgericht in 1994, vandaag zijn ze in de afrondende fase om samen verder te gaan. In 1995 volgden de mestacties, trekkerparades en papieren werden gegijzeld. Er volgden strafrechtszaken in Assen en Leeuwarden; als lid van het actiecomité werd ik gehoord en gedagvaard.

Vergaande maatregelen onder schrikbewind Van Aartsen en Brinkhorst

Onder het schrikbewind van landbouwministers Jozias van Aartsen en Laurens Jan Brinkhorst werden vergaande maatregelen opgelegd en werden aanvankelijk 25% varkensrechten gestolen; later werd dat teruggebracht tot 10%. Het bleek een veel criminelere actie dan de papierendiefstal in Assen; beide verantwoordelijke ministers zijn echter nooit bestraft.

Varkenspest en MKZ

Rustig werd het nooit in de afgelopen 20 jaar; denk aan de enorme impact van de varkenspestperiode na 1997 en die van de MKZ in 2001. Daarna forse saneringen, met 1.000 varkensbedrijven per jaar, resterend in een schamele 2.000 gespecialiseerde collega-varkenshouders die vandaag nog over zijn.

Vleesconcepten deden hun intrede met wisselende successen, stoppen met castreren werd gemeengoed. Mestafzetkosten stegen tot ongekende hoogtes.

Spectaculair meer biggen per zeug

Met name het aantal biggen per zeug steeg in de afgelopen periode spectaculair met 50%. Milieu- en dierextremisten kwamen in opstand en dreven de schaalvergroting verder op. Politici, regerend bij de dag, stapelden maatregel op maatregel, maatregelen die vaak alleen door grotere bedrijven opgepakt kunnen worden. De kleinere haken af, hiertoe zijn ze nooit boer geworden.

‘We moeten als voedselproducenten in de spiegel kijken’

Als voedselproducenten moeten we in de spiegel kijken, wat hebben we aan werkelijke belangenbehartiging gedaan? Vrijwel altijd achteraf gereageerd op acties van derden, nooit proactief een ander drie slagen voor zijn. Hiertoe viert het individualisme te veel de boventoon en durven bestuurders niet te besturen.

‘Panische reacties in melkveehouderij omdat LTO en coöperaties niets deden’

Vandaag zien we dat in de melkveehouderij: panische reacties van boeren omdat hun eigen LTO en zuivelcoöperatie niets deden in de periode dat een ieder voelde aankomen dat het gigantisch mis zou gaan met de overproductie. Nu het einde van de derogatieperiode nabij lijkt, worden emmers vol krokodillentranen gehuild. Dat gaan we allen voelen, ook als varkenshouders.

Er komt weer een golf van stoppers, schaalvergroting zet door

Opnieuw zullen boeren, groot en klein, massaal stoppen en zal de schaalvergroting doorzetten. Stuurlui die het vanaf de wal beter menen te weten, moeten zelf een boerderij starten en het voorbeeld geven; er staat genoeg te koop. Na elke oorlog blijven soldaten over en ook zonder boerderij is er leven mogelijk, zo toont 99% van de bevolking aan. Maar zonder voedselproductie wordt lastig … Ooit komt de waardering en daarover mogen mijn opvolgers schrijven in Boerderij. Bedankt voor het lezen, het ga u allen goed.