Foto: Bert Jansen VarkensOpinie

‘Dieren hebben emoties’

Een zeug die een dode big in het nest drukt, roept de vraag op of dieren kunnen rouwen. Hebben dieren emoties? Ja, lijkt het duidelijke antwoord, legt columnist Erik Stegink uit.

Onlangs waren ambtenaren van het ministerie van Economische Zaken bij ons biologische bedrijf op bezoek. Iemand stelde de vraag hoe we biggensterfte kunnen verlagen en of er een verschil tussen gangbaar en biologisch is. Ik gaf aan dat biologisch zeker niet minder uitval geeft dan gangbaar. Hierop werd toch wel ietwat verrast gereageerd. Het toeval wilde dat, toen we door de biologische stallen liepen, er net een klein biggetje onder een zeug lag. Een kritische bezoekster (veganist, aanhanger van Wakker Dier en Varkens in Nood) wees mij erop dat dit toch jammer was. Zij vroeg wat wij er aan deden om dit te voorkomen.

‘Ik gaf aan dat biologische varkenshouderij zeker niet minder uitval geeft dan gangbaar. Hierop werd toch wel ietwat verrast gereageerd’

Zeug drukte tegen dode big aan en leek die te willen reanimeren

Op het moment dat ze dit vroeg bewoog de zeug zich met haar snuit richting het dode biggetje en leek ze haar wel te willen aandrukken en te willen reanimeren. Mijn kritische vragenstelster zei: “Kan een zeug eigenlijk rouwen?” Even was het stil. We keken enkele minuten naar het doen en laten van de vrijlopende zeug en in alle eerlijkheid moest ik bekennen dat het mij ook verraste hoe deze zeug reageerde. Koesterend en behulpzaam schoof ze het biggetje richting het biggennest en ging daarna liggen, waardoor de toom met levende biggen rustig bij haar kon drinken. Als er al een rouwproces was geweest, was deze snel afgerond en begon de zorg voor de andere biggen al snel de overhand te nemen.

‘Mijn kritische vragenstelster zei: “Kan een zeug eigenlijk rouwen?” We keken enkele minuten naar het doen en laten van de vrijlopende zeug en in alle eerlijkheid moest ik bekennen dat het mij ook verraste hoe deze zeug reageerde’

‘De vraag bleef hangen: hebben dieren emoties? Natuurlijk, aldus mijn vader’

Toch bleef bij mij de vraag hangen: hebben dieren emoties? Daarop heb ik aan enkele collega’s en familieleden gevraagd hoe zij dit zagen. De eerste die een helder antwoord gaf was mijn vader, hij zei: “Natuurlijk hebben dieren emoties”. Hij vertelde dat vroeger, toen er nog veel met paarden werd gewerkt, bekend was dat wanneer een paard een dood veulen kreeg, de merrie minimaal een halve dag bij het dode veulen moest blijven. Dit om te voorkomen dat ze de weken daarna onhandelbaar zou worden. Ook vertelden mensen de voorbeelden van rouwende olifanten op internet.

Vroeger, toen nog veel met paarden werd gewerkt, was bekend dat wanneer een paard een dood veulen kreeg, de merrie minimaal een halve dag bij het dode veulen moest blijven. Dit om te voorkomen dat de merrie de weken daarna onhandelbaar zou worden.

‘Koeien kunnen zeer emotioneel zijn bij dood kalf’

De grootste openbaring voor mij was dat rundveehouders aangaven dat incidenteel kalveren doodgelegen worden vlak na de geboorte en dat een koe daar dan zeer emotioneel op kan reageren. Laat staan dat wanneer er een kalf op de roosters in de ligboxenstal geboren wordt, de hele stal is dan in rep en roer…

Wat kun je als boer met emoties van dieren?

De vraag als boer was voor mij: wat kan ik hier nu mee? De oplossing gaf een medewerker van ons, hij vertelde dat hij op zijn stagebedrijf geleerd had om dode biggen bij de zeug in het nest te laten liggen om daarmee andere biggen naar het nest te lokken en de zeug daarmee ook nog iets te laten rouwen. Het zijn openbaringen voor mij.

Dus medewerkster van het ministerie van Economische zaken en vriendin van de varkens, het antwoord op jouw vraag ‘Kunnen varkens rouwen?’ zou ik willen beantwoorden met: ‘Ja, maar onze dieren ervaren veel vaker gevoelens van blijdschap, dan dat zij rouwen’.

Beheer
WP Admin