Visie en samenwerking bij Schotse varkenshouders

Met visie en samenwerking houden Schotten hun bedrijven, doorgaans 250 zeugen gesloten, in de benen.

Met inbegrip van Noord-Ierland en Schotland telt het Verenigd Koninkrijk (VK) 63 miljoen inwoners. De bevolking is zelfverzekerd, heeft een haat-liefdeverhouding met Europa en houdt vast aan het pond. Schotland is het relatief onbekende, maar eigenzinnige buitenbeentje van het VK. De 5 miljoen inwoners verkeren in een rustieke en welgestelde omgeving, en voor de natuurliefhebber, whiskyproever en kastelenfreak is Schotland een waar paradijs.

Na halvering Schotse varkensstapel nog zo’n 150 familiebedrijven

De ontwikkelingen in de Schotse varkenssector zijn gelijk aan die in het hele VK. Al sinds 1997 zijn zeugenboxen verboden en onder invloed van de prijsdruk door wetgeving en supermarkten is de varkensstapel gehalveerd tot 400.000 zeugen, waarvan

zo’n 35.000 in Schotland. Deze zijn te vinden op zo’n 150 Schotse familiebedrijven, die grondgebonden zijn, eigen voer telen en – mede door de gespreide ligging – maatschappelijk draagvlak hebben. Gemiddeld houdt men 250 zeugen gesloten.

Geen megastallen in Schotland

Ondanks het uitblijven van buurtprotesten, of moet ik zeggen dankzij, zijn er geen megastallen te vinden. Vanwege de logistieke ligging van veel bedrijven verloopt de vleesvarkensverkoop sinds jaar en dag in twee coöperatieve verkoopclubs, via een centraal loket. Deze filosofie zit diepgeworteld bij de varkenshouder; 1.000 kilometer van Londen en met weinig of geen slachtcapaciteit in de regio heb je als eenling niet veel te makken. Daarbij loopt de sector al decennia met het zweet tussen de billen.

Grampian, Vion, Karro Foods

De aanwezigheid van achtereenvolgens Grampian, Vion en Karro Foods etaleert een hoge mate van afhankelijkheid van deze voormalige multinationals. Als dan eind 2013 de hoofdafnemer besluit een slachthuis in Edinburgh te sluiten, tonen de Schotten hun nuchtere zakelijkheid en gaan ze aan de slag. Beide coöperaties sluiten de rijen en gaan een joint venture aan met het Deense Tulip. Daar kennen ze het spel; ze hebben al belangen in de landelijke vleeswereld en zijn gebaat bij een structurele aanvoer van dieren. De beleving van lokaal geproduceerde varkensvleesproducten en behoud van werkgelegenheid past binnen de visie van ‘moeder’ Verenigd Koninkrijk en opent de weg naar stevige subsidies. Bankfinanciering doet de rest en er wordt een noodslachthuis gekocht op een strategische plek in de regio. Na aanpassing worden daar straks 10.000 dieren per week geslacht.

Dreiging wordt uitdaging

Het is een bekend fenomeen in het leven van alledag. Er vindt een gebeurtenis plaats die zal leiden

tot ellende en verdoemenis. Als dan de rook is opgetrokken, blijkt de aanvankelijke dreiging uit te groeien tot een uitdaging, die nieuwe kansen biedt.

De toekomst voor de Schotse varkensboer is beter dan ooit tevoren. Hij kan weer met een gerust hart naar de golfbaan!