Geen snel herstel export varkensvlees Rusland

Ondanks een uitspraak van de Wereldhandelsorganisatie kan het varkensvleesconflict tussen Rusland en Europa nog lang voortslepen.

Experts van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) spraken zich afgelopen week uit over het Russische importverbod op varkensvlees uit de Europese Unie. Dit invoerverbod stelde Rusland in nadat Afrikaanse varkenspest in 4 oostelijke EU-lidstaten werd aangetroffen. Tot welk oordeel de WTO kwam, blijft voorlopig onbekend; het vertrouwelijke rapport is nu alleen naar de betrokken partijen gezonden en wordt pas over 1 tot 2 maanden vrijgegeven.

‘Importban op vlees uit hele EU disproportioneel’

Frans van Dongen, woordvoerder van de Centrale Organisatie voor de Vleesindustrie, verwacht dat de WTO zal oordelen dat de importban voor varkensvlees uit de gehele EU disproportioneel is. Hij denkt dat de WTO zal aanraden om het advies van de Wereld Diergezondheids Organisatie (OIE) te volgen. Die adviseert om enkel besmette regio’s te blokkeren.

Volgens van Dongen is Rusland wel bereid om te praten over het uitsluiten van landen in plaats van regio’s. Dat ligt in de EU politiek echter erg gevoelig. Met name Polen is hier fel op tegen, zegt hij.

Vrachtauto’s kunnen niet meteen gaan rijden

Als de WTO inderdaad volgens het advies van de OIE over het importverbod oordeelt, betekent dit nog niet dat de eerste vrachtauto’s met varkensvlees geladen kunnen worden. Een uitspraak van een expertpanel bij de WTO is altijd genuanceerd, legt Wiebren van Dijk, attaché op de Nederlandse Vertegenwoordiging in Genève, uit. Geen van de partijen zal 100% gelijk krijgen. “Er zullen altijd suggesties instaan over wat een land moet aanpassen,” zegt Van Dijk.

Daarvoor krijgt het land een ‘reasonable period of time’, een bepaalde tijd om maatregelen te implementeren in zijn wet- en regelgeving. Die kan uiteen lopen van een periode van 8 maanden tot 2 jaar. Rusland kan bijvoorbeeld aanvoeren in die periode overleg met alle EU-lidstaten te willen voeren. Maar er kan ook een beroepsprocedure volgen. Die kans is best aanwezig. “In bijna 70% van de zaken wordt de laatste tijd beroep aangevraagd,” merkt Van Dijk. Een beroepsprocedure kan nog een klein half jaar in beslag nemen.

Exportcertificaat EU is praktisch bezwaar

In het eerste geval, wanneer Rusland ervoor kiest de suggesties van de WTO-experts over te nemen, is er nog een praktisch bezwaar. Alle lidstaten van de Europese Unie exporteren op hetzelfde exportcertificaat, waarop staat dat de hele EU, met uitzondering van Sicilië, vrij is van Afrikaanse varkenspest. Nu dat niet zo is, moet er of een nieuw certificaat afgegeven worden voor de EU exclusief de besmette regio’s, of voor alle lidstaten an sich.

Hoewel de definitieve uitspraak van de WTO bindend is, ligt daarmee een vlot herstel van de export richting Rusland niet in het verschiet.

Door Erik Ordelman en Kirsten Graumans