Bonte Bentheimer maakt succesvolle comeback

Het varkensras Bonte Bentheimer was op een haar na verdwenen, maar pogingen om het nieuw leven in te blazen blijken te hebben gewerkt. Het vlees van de bijzondere varkens is gewild, maar dat vergt tevens maatregelen om bedrog te voorkomen.

Het varkensras Bonte Bentheimer blijft een minimale niche in de markt, maar de pogingen in Duitsland, en sinds 2008 ook in Nederland, om dit ras in stand te houden blijken zeer succesvol. Het succes is zelfs zo uitgesproken dat de Verein zur Erhaltung des Bonten Bentheimer Schweines maatregelen heeft moeten nemen om gesjoemel te voorkomen. Een strict aan het ras gebonden label moet fraudeurs het leven moeilijk maken. Maatregelen nam de Nederlandse stamboekvereniging Bonte Bentheimer Landvarken ook. Teveel dubieuze lieden willen profiteren van de vraag naar het vlees van de Bonte Bentheimer door gewoon varkensvlees onder de naam van het ras af te zetten. Vlees van de Bonte Bentheimer is gewild als speciaal en/of regionaal product, maar is ook duurder, omdat dit varkensras uit de Duits/Twentse grensstreek langzamer groeit. Los daarvan worden ze allemaal als scharrelvarkens gehouden en dat maakt het er ook niet goedkoper op.

Reddingsactie geslaagd

De in vergelijking met moderne hybridevarkens langzamere groei was er de oorzaak van dat het ras op een gegeven moment op een haar na verdwenen was. De klad kwam er in de loop van jaren ’60 in en in de jaren ’80/’90 was er nog maar één overtuigde fokker over. Een reddingsactie via de oprichting van de genoemde vereniging tot behoud van het ras wierp echter gestaag vruchten af. Vorig jaar is het aantal fokkers gegroeid naar 135, ruim 20 meer dan in 2014. De zeugenstapel in Duitsland omvat volgens de vereniging ruim 400 dieren. Nederland telt volgens de stamboekvereniging zes gecertificeerde houders van Bonte Bentheimers. In Nederland zijn vijf dekberen beschikbaar.

Oormerk

De Duitse vereniging is medio vorig jaar ter voorkoming van bedrog een stapje verder gegaan en heeft daarvoor een oormerk ingevoerd. Elke Bonte Bentheimer-big uit een bij de vereniging aangesloten bedrijf is daarmee meteen als zodanig herkenbaar. Voorwaarde voor de toekenning is dat de fokker het ras zuiver houdt en door de vereniging wordt erkend. Ook het logo van de vereniging is beschermd. Lid zijn van de vereniging is niet meer voldoende om het te gebruiken, want de varkenshouder in kwestie moet ook echt Bonte Bentheimers produceren. Dat was tot voor kort ook nog niet zo waterdicht geregeld.

Stamboekverenigingen zijn er niet alleen om rassen in stand te houden, maar ook om ze te verbeteren. Zowel in Nederland als Duitsland doen ook de stamboeken van de Bonte Bentheimers daar pogingen toe. Qua productiviteit zit het ras ook nog niet aan zijn top. In Duitsland werpen de zeugen gemiddeld 1,2 keer per jaar, maar uitgaande van oudere beschrijvingen kunnen dat er 2,2 zijn.