Foto: ANP RundveeNieuws

Partijen kritisch over fosfaatrechtenstelsel

Politieke partijen in de Tweede Kamer zijn kritisch over het fosfaatrechtenstelsel. Er is te weinig oog voor de gevolgen voor de bedrijven, vinden zij.

Update vrijdag 9 september om 17.33 uur met reacties VVD en PvdD.

CDA-Kamerlid Jaco Geurts vindt dat het wetsvoorstel op veel punten nog geen duidelijkheid biedt voor de melkveehouders. “Zelfs de mogelijkheid om meer dan 8% generiek te korten staat open”, aldus Geurts. Hij vindt het bezwaarlijk dat er veel zaken nog via een nadere voorziening moet worden geregeld, waaronder op de knelgevallenregeling. Ook het ontbreken van een einddatum baart Geurts zorgen. “Hierdoor zijn fiscale mogelijkheden de pas afgesneden. Bovendien lijkt het ontbreken van een einddatum of duidelijk evaluatiemoment erop dat Van Dam geen vertrouwen heeft in zijn voorstel om het fosfaatplafond in Brussel te wijzigen.”

‘Het is het slechtste landbouwwetsvoorstel van dit kabinet’

SGP niet akkoord met wetsvoorstel

SGP-Kamerlid Elbert Dijkgraaf vindt dat de fosfaatwet aan alle kanten rammelt. “Het is het slechtste landbouwwetsvoorstel van dit kabinet”, vindt Dijkgraaf. Hij had liever gezien dat er een poging werd gedaan om zonder fosfaatrechten de waterkwaliteit te verbeteren. “Van Dam geeft geen enkele duidelijkheid over het al dan niet binnenhalen van derogatie en over de mogelijkheid om fosfaatexport naar fosfaatarme landen niet mee te rekenen.”

Dijkgraaf vindt bovendien dat Van Dam de gevolgen voor bedrijven niet serieus neemt. “Hij weigert een serieuze onteigenings-/reguleringstoets voor bedrijven met lege stallen en stuurt ze naar de rechter. Dat noem ik een beetje laf. Verschillende bedrijven dreigen over de kop te gaan, omdat ze geen geld hebben om én de rente voor de nieuwe stal te betalen én fosfaatrechten aan te kopen.”

Verder schuift Van Dam de onteigeningstoets voor generieke korting voor zich uit, omdat hij vindt dat er een dwingende reden is van algemeen belang. “Dat is een farce. Ik zie die ‘dwingende redenen’ niet”, aldus Dijkgraaf. Ook had hij liever gezien dat het wetsvoorstel garanties geeft voor gebruik van de Kringloopwijzer, die bedrijven extra ruimte kan geven. “Die garantie geeft het wetsvoorstel niet.” SGP zegt niet akkoord te gaan met het wetsvoorstel.

‘Grondgebonden bedrijven ontzien van generieke korting’.

ChristenUnie niet blij

“Pijnlijk dat dit nodig blijkt. Ik ben hier niet blij mee”, zegt Carla Dik-Faber (ChristenUnie).  Ze vindt dat grondgebonden bedrijven volledig ontzien moeten worden bij de generieke korting. “Deze bedrijven hebben part noch deel hebben aan de ontstane situatie”, aldus Dik. Een hoger kortingspercentage dan 8 procent is voor de politica niet acceptabel. Ook gaat ze met de staatssecretaris in gesprek over het oplossen van problemen bij bedrijven die op de peildatum vee uitgeschaard hadden, waardoor deze dieren niet mee tellen voor het bepalen van de fosfaatrechten. Dik vindt dat onrechtvaardig en wil hier een oplossing voor.

“Het is jammer dat de staatssecretaris er niet voor heeft gekozen om de afroming van rechten bij overdracht te vergroten, waardoor de generieke korting beperkt zou kunnen blijven”, vindt ze. Ook mag het wetsvoorstel van de ChristenUnie het sluiten van regionale kringlopen, met samenwerking tussen melkveehouders en akkerbouwers, niet in de weg staan.

VVD: rechten moeten belemmeringen voorkomen

De fosfaatrechten moeten grotere belemmeringen voorkomen. Dat zegt VVD-Kamerlid Helma Lodders in reactie op het wetsvoorstel fosfaatrechten. “Er leeft bij de boeren een zeer begrijpelijke zorg dat de uitwerking van deze wet beperkingen met zich meebrengt. Die zorgen snap ik heel goed, er zijn namelijk beperkingen. Alleen deze beperkingen voorkomen grotere belemmeringen, die we écht niet moeten willen”, aldus de politica, verwijzend naar de derogatie. “Geen derogatie betekent immers een nog verdere inkrimping van de veestapel en beperking van het ondernemerschap. En dat wil de VVD absoluut niet”, zegt Lodders.

Voor de VVD is de introductie van de fosfaatrechten alleen een optie als er tegelijkertijd in Brussel hard gewerkt wordt aan de aanpassing van de voorwaarden van derogatie. Lodders wil dat de fosfaatproductie die buiten het Nederlandse milieu wordt afgezet niet langer meetelt voor de afspraken over het fosfaatplafond. “Op die manier geven we de Nederlandse ondernemers ook de ruimte om met innovatieve ideeën te komen, die daadwerkelijk kunnen lonen”, aldus Lodders.

Lodders wil de generieke korting zo laag mogelijk houden. Ze is geen voorstander van het zwaarder korten van intensievere bedrijven om grondgebonden bedrijven te kunnen compenseren. “Ook de bedrijven die snel ontwikkeld zijn hebben dit legaal gedaan binnen de regels van de wet. De last moet evenredig worden verdeeld over de sector.”

‘Dit plan is schadelijk voor familiebedrijven en beloont de industriële megabedrijven’.

PvdD: fosfaatrecht zet deur open voor schaalvergroting

Frank Wassenberg (Partij voor de Dieren) vindt het onterecht dat grondgebonden en biologische bedrijven ook gekort worden op fosfaatrechten. “In plaats van de vervuiler te laten betalen legt de staatssecretaris de problemen neer bij grondgebonden en biologische bedrijven, die niet de veroorzakers zijn van het mestoverschot”, vindt Wassenberg. Daarmee komt het fosfaatrechtenstelsel volgens hem niet tegemoet aan de groeiende maatschappelijke wens van weidegang voor koeien en een kleinschaligere veehouderij. “Dit plan is schadelijk voor familiebedrijven en beloont de industriële megabedrijven die in de afgelopen jaren hebben ingezet op een ongebreidelde groei.”

De PvdD wil een stelsel waarbij het aantal hectare rondom een bedrijf bepalend is voor het maximaal aantal koeien. “Wij willen een omslag naar een bedrijfsvoering waar de koe zijn natuurlijke gedrag kan vertonen, in harmonie met natuur, milieu en de leefomgeving”, aldus Wassenberg.

SP teleurgesteld over uitblijven compensatie

SP-Kamerlid Henk van Gerven reageert teleurgesteld op het wetsvoorstel, vooral omdat de aangenomen motie om biologische en grondgebonden bedrijven volledig te compenseren voor de generieke korting niet wordt uitgevoerd. “In hoeverre de staatssecretaris deze bedrijven gaat korten blijft nog een vraagteken. Dit is voor ons een heel belangrijke kwestie”, zegt Van Gerven. Hij wil de rekening van het overschrijden van het fosfaatplafond niet neerleggen bij de bedrijven die niet de veroorzaker zijn van het overschot. “De wet moet er ook voor zorgen dat de sector een omslag maakt naar een duurzamere productie met grondgebondenheid.

Of de compensatie van de grondgebonden bedrijven mag leiden tot een hogere generieke korting is voor van Gerven niet uitgesloten. Hij denkt dan meer aan een geleidelijke krimp die hoger uit pakt dat de 8% die Van Dam heeft genoemd. “Misschien is er nog een escape via de overdracht van varkensrechten naar fosfaatrechten. De varkenssector zit in zwaar weer en er zijn veel bedrijven die willen stoppen”, geeft de SP’er als mogelijke oplossingsroute. Hij voegt eraan toe dat de invoering van de fosfaatrechten voor alle ondernemers pijn zal doen. “Dat is het gevolg van de fout om het melkquotum af te schaffen”, aldus de politicus.

Beheer
WP Admin