Einde quotum zet weidegang onder druk

Ondanks alle uitgesproken steun lijkt weidegang nog steeds af te nemen. FrieslandCampina meldt een teruggang van 2 procent, van 79,1 procent naar 77,2 procent in 2014. Het einde van de quotering zet daar financieel nog iets extra druk op.

Het einde van de quotering heeft een ongewenst bijeffect ten aanzien van weidegang. Als de koeien naar buiten gaan en veel weidegras opnemen dalen de gehalten vaak. Dat betekent verlies van melkgeld. Hoeveel varieert per bedrijf. Maar bij een daling van 0,2 procent vet en 0,1 procent eiwit kost dat in melkgeld ruwweg 1,2 cent per liter. De weidegangpremie, nu 1 cent per kilo melk bij FrieslandCampina, maakt dat nagenoeg geheel goed. Maar in een tijd dat melk maar zo’n 31 cent opbrengt is elke tiende cent er een. En tot voor kort was er naast de premie nog een ander voordeel. Door het lagere vetgehalte tijdens weidegang konden bedrijven meer liters melk leveren binnen het quotum. Dat voordeeltje is nu echter weggevallen.

Daarnaast zit de melkveehouderij in een stroomversnelling. Bedrijven leveren veel meer melk af en doen dat door de productie per koe te stimuleren en meer koeien te houden. Grotere bedrijven moeten meer moeten doen om beweiding vol te houden. Dat kost dus extra arbeid. Daarbij neemt het aandeel weidegras per koe af, want meestal groeit de beweidbare oppervlakte niet evenredig mee met het koppel. Dat betekent dat er per koe minder voordeel uit weidegang te halen is, omdat ze steeds meer bijvoeding nodig heeft.

Natuurlijk levert weidegang ook wat op. Het geeft extra welzijn door meer beweging voor de koe en direct contact met zonlicht. De veehouder hoeft minder te maaien en minder mest weg te brengen en spaart zo op loonwerkkosten. En weidegang s zeker goed voor het imago van de sector. Het is niet voor niets dat het convenant weidegang door een zeer groot aantal organisaties wordt onderschreven.

Maar toch moet de sector, de hele keten, de ogen niet sluiten voor de optelsom van het gemis van de extra liters melk die geleverd mochten worden, inzet van extra arbeid en geringer voordeel van vers gras per koe. Dan wordt het omslagpunt naar opstallen (in elk geval financieel) sneller bereikt. Tel daarbij ook nog de lagere prijs per liter melk door lagere gehalten, die slechts deels gecompenseerd wordt uit weidegangpremie. Dan wordt het lastig om de trend naar minder weidegang tegen te houden, laat staan om te buigen naar een toename tot 81 procent weidegang, die in het Convenant Weidegang wordt nagestreefd.