Kamer wil meer inzicht in muizenvraat

Den Haag – Er moet een financieel vangnet komen voor Friese boeren die zijn getroffen door de muizenvraat. Dat stelt CDA-Kamerlid Jaco Geurts voor. Hij brengt dat morgen in tijdens een overleg met staatssecretaris Sharon Dijksma (Economische Zaken). Volgens Geurts kan het Borgstellingsfonds worden ingezet om getroffen boeren te ondersteunen.”We moeten inmiddels spreken van een muizenramp in plaats van muizenplaag”, aldus Geurts.

Kamerlid Carla Dik-Faber vroeg gisteren om een debat te houden, vanwege de enorme schade die inmiddels is ontstaan, geschat op een hoogte van mogelijk meer dan €75 miljoen.

Dik-Faber kreeg geen steun van de regeringsfracties voor een apart debat over de muizenschade. VVD-Kamerlid Helma Lodders noemt de muizenvraat een zeer urgent probleem. “Boeren wachten op duidelijkheid op korte termijn”, aldus Lodders. Zij meent dat de duidelijkheid sneller is te verkrijgen via het overleg met de staatssecretaris van woensdag. De Tweede Kamer wil van de staatssecretaris een inventarisatie van de problematiek.

Dik-Faber heeft in aanvullende vragen ook gevraagd om een nader onderzoek naar de muizenschade en een tegemoetkoming in de kosten van de taxatie van de schade. Zij wil ook dat er een meldpunt komt bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland om de schade te inventariseren.

De Partij voor de Dieren en de PVV zeggen dat eerst een eind moet komen aan de vossenjacht, de natuurlijke vijand van de veldmuizen. Marianne Thieme  van de PvdD voert daarbij nog aan dat “extreem kunstmatig lage grondwaterstanden” mede een rol spelen bij de muizenvraat.

Schade door muizen groot, vergoeding onduidelijk

De muizenschade in Friesland en enkele aanliggende provincies loopt nog steeds op. Tijdens de actiedag in Heerenveen afgelopen maandag werd een bedrag genoemd van rond de €70 miljoen. Per hectare kan de schade oplopen tot meer dan €2.000, de gemiddelde schade per bedrijf ligt momenteel op circa €100.000.

De schadeberekening werd op de actiedag gepresenteerd door Andries Jan de Boer, adviseur bij 3D Agro Advies. De cijfers zijn opgesteld in samenwerking met het organisatiecomité van de actiedag. De Boer gaat uit van vijf schadeposten: herstelkosten grasland, gederfde voeropbrengsten, kosten door bestrijding van muizen en extra arbeid, verlies van bestaand voer in de opslag en tot slot nadeel in de Kringloopwijzer. Er zijn drie schadecategorieën: A. milde schade, daarbij is tot 25 procent van de grasmat beschadigd; B. flinke schade, 25 tot 75 procent beschadigd; C. enorme schade, meer dan 75 procent vernield.

Op grasland met milde schade kan nog worden volstaan met doorzaaien. Dat kost inclusief graszaad circa €220 op basis van gemiddelde loonwerktarieven. Op grasland met meer schade (categorie B en C) is volledige herinzaai met de bijbehorende grondbewerkingen nodig. In deze situaties komen de gemiddelde kosten uit op circa €570 per hectare.

Volgens De Boer is de schade door gederfde voeropbrengst gebaseerd op een voerprijs van 24 cent per kilo drogestof. Dat is gebaseerd op richtlijnen van het Faunafonds, een opbrengstderving in 2015 en een derving in het najaar van 2014 omdat op veel bedrijven de schade al begon in de zomer van 2014. Er is ook rekening gehouden met de meeropbrengst van nieuw grasland en ‘besparingen’ bij volledige herinzaai omdat er dan minder kosten zijn voor maaien, schudden, harken en kuilen. Voor de categorie A is de schade dan €400 per hectare, voor de categorie B en C is dat respectievelijk €1.490 en €2.210 per hectare.

Voor de schade door bestrijding en extra arbeid is voorlopig gerekend met €25 per hectare. Voor schade aan opgeslagen voer door ‘gevluchte muizen’ op zoek naar ander voer is nog niet geen bedrag bepaald.

De schade door nadeel in de Kringloopwijzer ten slotte is berekend op €74 tot bijna €300 per hectare.

De totale schade per getroffen hectare komt in deze berekening uiteindelijk uit op een bedrag van €700 tot meer dan €3.000.

Onduidelijk is nog hoe de uiteindelijke schade vastgesteld gaat worden. Nog veel onduidelijker is in ieder geval wie de schade gaat vergoeden. De Friese gedeputeerde Johannes Kramer wees er tijdens de actiedag al op dat er in het provinciebudget geen geld voor is gereserveerd. De schade overstijgt inmiddels al vele malen het totale budget van het Faunafond (landelijk en voor schade door alle diersoorten).