Onrust over rundveeprijzen loopt snel op

Parijs/Dublin – In verschillende Europese landen neemt de onrust over de lage prijzen voor rundvee snel toe.

In de Ierse hoofdstad Dublin hebben boze boeren inmiddels gedemonstreerd voor het ministerie van landbouw, in Engeland kondigt het betrokken ministerie een ‘rondetafeloverleg’ aan en in Frankrijk dreigen rundveehouders met demonstraties bij de supermarkten.

Volgens de Irish Farmers Association brengt rundvee daar momenteel 15 tot 20 procent minder op dan een jaar geleden, wat de sector als geheel dit jaar zeker 370 miljoen kan gaan kosten. In Frankrijk is de prijs in een jaar gedaald met gemiddeld 10 procent ofwel 40 cent per kilo geslacht gewicht terwijl de kosten juist zijn gestegen. ”De productiekosten zijn €4,50 per kilo maar de boer vangt maar €3,75 per kilo. Hij verliest daarmee zo’n €200 per dier,” roept de Fédération Nationale Bovine (FNB). Het Schotse vleesschap Quality Meat Scotland berekent de prijsdaling daar op 14 procent in een halfjaar tijd terwijl de Engelse National Farmers Union op een daling met ruim 81 cent per kilo uitkomt.

Frankrijk

In Frankrijk, de grootste producent van rundvlees in Europa, lopen de gemoederen inmiddels hoog op. De FNB spreekt van “een catastrofe en een explosieve toestand” en dreigt met het bekende wapen: actievoeren bij de supermarkten die als de grote zondebok worden gezien met hun ‘destructieve prijzenslag’. Bij verschillende winkels hebben de laatste weken ook al kleine prikacties plaatsgevonden. ”Dat dictaat van steeds maar lagere prijzen zet ons met de rug tegen de muur, niet alleen economisch en sociaal – hoeveel banen gaan er verdwijnen? – maar ook kwalitatief. De winkeliers zetten uiteindelijk de voedselzekerheid op het spel.” Omdat die kreet ook uit vele andere Franse landbouwsectoren komt, heeft minister Le Foll de vertegenwoordigers van die supermarkten inmiddels ontboden voor spoedoverleg.

Engeland

Ook in Engeland komt het plattelandsministerie Defra in actie. Daar wordt binnenkort een rondetafeloverleg bijeen geroepen om “de oorzaken voor de crash in de veeprijzen te bespreken”. Dat gebeurt vooral op aandrang van de National Farmers Union (NFU) maar ook van Farmers for Action dat ook al demonstratieve acties heeft aangekondigd. Voorzitter Charles Sercombe van de sectie rundvee bij de NFU: ”We dringen er op aan dit overleg zo snel mogelijk te houden omdat de crisis zo niet langer kan duren. We willen ook dat het publiek zich bewust wordt van de gevolgen van de voortdurende neerwaartse prijsdruk van de vleesbedrijven en supermarkten. Na het paardenvleesschandaal heeft iedereen beloofd meer Brits rundvlees te kopen en de sector te steunen maar daar lijkt bitter weinig van terecht te komen. Ik ben wel blij dat de politici ons nu kennelijk serieus nemen.”

De NFU wijt het probleem in Engeland onder meer aan een plotselinge toevloed van rundvlees uit Ierland. Daar wijst de Irish Farmers Association vooral met de beschuldigende vinger naar hun kopers, de vleesbedrijven, die niet alleen minder willen betalen maar de prijs daarnaast ook kunstmatig drukken door de specificaties eenzijdig te veranderen. De IFA eist dat minister Simon Coveney van landbouw snel ingrijpt en heeft die eis dinsdag kracht bijgezet met een demonstratie voor Coveney’s departement. Voorzitter Eddie Downey sprak daarbij van ‘de frustratie bij de veehouders’: ”De minister schijnt de ernst van de situatie niet in te zien. Hij slaapwandelt door de rundvlees crisis.” Sectorvoorzitter Henry Burns voegde daar aan toe: ”De veehouders hebben dit voorjaar grote financiële verliezen geleden en kunnen niet meer hebben. Coveney moet de boeren weer vertrouwen geven.”

Duitsland

De vleesstierenprijzen in Duitsland dalen al het hele lopende jaar. De boeren in dit segment van de vleesmarkt geven echter tot dusver geen kik. Landbouwmarktbureau AMI ziet de oorzaak van het wegzakkende prijsniveau een duidelijk gegroeid aanbod. De groei van het aanbod (in het eerste kwartaal ten opzichte van hetzelfde kwartaal van vorig jaar plus 7 procent) is deze maand juni echter wat aan het afvlakken en daarmee is ook de prijsdaling aan de bescheiden kant, hoewel het niveau op het diepste punt van het jaar tot nu toe is beland. Op dat niveau weten ze zich momenteel echter in grote lijnen te handhaven. Heel anders verlopen de zaken bij de slachtkoeien, want de prijzen daarvan zijn sinds het begin van het jaar gestegen. De melkveehouders hebben de koeien door de betere melkprijzen langer aangehouden, zo signaleren de marktexperts.

De Deense vleesstierenhouders hebben in vergelijking met hun Duitse en Franse collega’s geen klagen. Ze liggen met rond gerekend €4 per kilo even hoog als een jaar eerder. In Duitsland bijft het prijsniveau steken op €3,60. Het Deense prijsniveau van slachtkoeien wijkt momenteel niet af van dat in Duitsland en Nederland, hoewel het afgelopen jaar wel verschillen waren te zien, in het voordeel van de Deense prijzen wel te verstaan. Ook in Denemarken zijn slachtkoeien relatief schaars omdat de melkveehouders meer melken dan ooit. Desondanks wordt er door de grootgrutters zo af en toe flink gestunt met de rundvleesprijzen, maar dan vooral met de grotere verpakkingen en vlees met de hogere vetpercentages.

Geen onrust in Nederland

De prijs van Nederlands slachtvee ligt weliswaar flink onder het niveau van vorig jaar maar van onrust is hier totaal geen sprake. De slachtveemarkt bestaat in Nederland voor bijna 90 procent uit uitgeproduceerd melkvee. Melkveehouders zijn meer afhankelijk van een goede melkprijs en zijn over het algemeen niet afhankelijk van de prijs die zij voor een oude melkkoe ontvangen.

De meest geleverde slachkoe uit de melkveehouderij valt over het algemeen in de O-kwaliteit. Deze koe brengt nu maximaal €3,05 per kilo geslacht gewicht op. Vorig jaar lag de prijs voor een dergelijke koe nog op €3,50 per kilo.

Stierenmesters klagen echter wel over de prijzen die gemiddeld zo’n 50 cent per kilo lager liggen dan vorig jaar. De Nederlandse sector is echter zo klein dat het opzetten van acties geen zoden aan de dijk zetten. Veehouders die luxe dikbilkoeien mesten hebben op dit moment niks te klagen, een goede koe brengt in dat segment nog steeds rond €5,50 per kilo op.