Stro, licht en lucht in nieuwe ‘oude’ stal

Datzelfde geldt voor het tanklokaal ernaast.

Joost van der Kroon (32) zit met zijn ouders Jan en Elly in vof in Ouderkerk aan de Amstel (N.-H.). De vof heeft een biologisch veebedrijf met 55 melkkoeien, 24 stuks jongvee en 38 hectare land. In 2015 renoveerde en verbreedde de vof de bestaande stal. Foto's: Cor Salverius

Dit is die stal. De muren en het dak van de oude ligboxenstal werden gesloopt en daar kwam een serrestalconstructie voor in de plaats. De stal werd ook - aan deze kant - 13,5 meter verbreed. De gordijnen kunnen maar liefst 4,75 meter open.

Alle ligboxen zijn verdwenen. De koeien lopen nu in groepen in een potstal met strobedding. Dat is ook de reden dat de stal verbreed is. De koeien hebben in de pot meer ruimte. Ventilatie en licht is er ook voldoende in deze sneldrogende stal.

Op de peildatum van 2 juli 2015 had van der Kroon vanwege de impact van de renovatie de veestapel tot minimale schaal teruggebracht. Om later weer te kunnen opbouwen via eigen jongveeopfok. Nu moeten er dus koeien weg. Erg zuur, stelt de veehouder.

Dit oude staldeel is gerenoveerd. De fundering was nog prima, de kelders intact. De oude roosters zijn dichtgestort, eroverheen ligt 40 centimeter stro. Rondom ligt een Groene Vlag-vloer.

Rechts het nieuwe deel dat uit een voergang en een potstal bestaat. De koeien staan in groepen en liggen hier op 50 centimeter stro. De renovatie was voor Van der Kroon de beste keuze. Nieuwbouw was prijzig geweest, de veehouder zit op veengrond.

De rust in de stal valt direct op. De koeien hebben ook voldoende ruimte. Van der Kroon is tevreden over het stro. Hij moest er alleen mee leren werken. Compost zag hij als alternatief niet zitten. Daar zakken koeien naar zijn idee te snel doorheen.

Het welzijn is de afgelopen anderhalf jaar toegenomen. Doordat er bijna geen beton meer in de stal is, zijn er bijna geen klauwproblemen meer. Van der Kroon hoeft weinig te bekappen. Ook het celgetal is gezakt, van 170 naar 140.

De stroverdeler begint aan zijn ronde door de serrestal en doet dit drie keer per dag. Jaarlijks is 100 ton tarwestro nodig dat van een vaste, lokale fouragehandelaar komt. Van der Kroon is erg te spreken over het systeem. Het arbeidsgemak is groot.

De stroverdeler vergde in het begin wat finetuning. Van der Kroon leerde al snel dat het stro goed droog en wat langer moet zijn voor een optimale zodevorming. Daarnaast moet het stro van goede en vooral constante kwaliteit zijn.

De koeien lopen via deze poortjes de potstal uit. Rond de pot ligt een emissiearme Groene Vlag-vloer. Dat had een prijskaartje, maar het dierwelzijn woog zwaarder. Deze vloer geeft meer comfort en is beter voor het beenwerk. aldus Van der Kroon.

Een mestschuif of -robot is er niet. Het schoonmaken doet de veehouder zelf. Dat kan ook prima, omdat het Groene Vlag-vloeroppervlak beperkt is in deze stal. Het voerhek bevindt zich links van de emissiearme vloer.

Het koeverkeer is gestuurd, via het Feed First-systeem. Als de koeien gevreten hebben, lopen ze via deze selectiepoort naar de melkrobot of terug de potstal in.

Ook een overblijfsel uit de oude stal. De melkrobot. Die was pas 9 jaar oud en stond bovendien op een gunstige locatie. Er was geen enkele aanleiding om hier iets aan te veranderen.

In de nok hangt witte ledverlichting: 200 lux. Er zit een opaalkleurig filter omheen waardoor het licht een beetje verstrooid wordt. Daardoor oogt het niet zo blauwig. Bovendien is het beter voor de vruchtbaarheid.

Van der Kroon koos voor een frequentiegestuurd druk- en rondpompsysteem voor de waterbakken in de stal.

Van der Kroon mest de stal vier keer per jaar uit met deze mini-verreiker en een kieper/mestwagen. Dat kost hem ongeveer een dag. Per keer gaat het om grofweg 110 ton ongecomposteerde ruige mest.

Die mest wordt in de zomer direct op eigen land uitgereden, maar in de winter belandt het eerst op deze mestplaat. Graag zou van der Kroon nog een samenwerking met lokale akkerbouwers aangaan zodat hij er ook iets aan kan verdienen.

Van der Kroon heeft ook gedacht aan erfafspoeling. Het percolaat uit de mest rechts wordt links van de wand via een rioolstelsel apart opgevangen. Dat geldt ook voor wat van het erf afkomt. Zo blijft het erf mooi schoon.

Het bedrijf is energieneutraal. De zonnepanelen zitten op de werktuigenberging Met 35.000 kilowatt is van der Kroon ruim zelfvoorzienend.

Vof van der Kroon houdt 8 april van 10.00 tot 16.00 uur open dag. Adres: Polderweg 32, Ouderkerk aan de Amstel.