Kopie van twee bewezen bedrijfssystemen

Louis de Groot (44) in Giessenburg (Z.-H.) heeft het grootste deel van zijn bedrijf weer toekomstbestendig gemaakt. Hij liet eerst een nieuwe 33 stands zij-aan-zij binnenmelker bouwen (klaar in februari 2012), daarna volgde een nieuwe, grote ligboxenstal (klaar in maart 2013). Stap drie is een nieuwe inrichting van de oude ligboxen- en melkstal. Daar is plaats voor strohokken, separatieruimtes, droge koeien, ouder jongvee en de opfok van jongvee. Tot dit klaar is, huisvest De Groot het jongvee tijdelijk in andere schuren.

Een overzicht van het bedrijf. Rechtsachter bevindt zich de nieuwe ligboxenstal. In het midden op de voorgrond de melkstal, de wachtruimte en het separatiehok. Ook duidelijk zichtbaar zijn de grote torensilo’s op het erf. De nieuwe ligboxenstal/melkstal kostte in totaal €6.000 per ligplaats.

Dit is die nieuwe 3+3-ligboxenstal met 295 ligboxen. Tijdens de stalbouw stond dierenwelzijn op één, daarna kwam arbeidsgemak. "In de oude situatie was er te weinig lucht en ook licht”, zegt De Groot. “Daarnaast was de dichte vloer te glad.” De nieuwe stal voldoet aan de Maatlat Duurzame Veehouderij en is onder meer voorzien van ventilatiegordijnen, een brede lichtstraat en roosters. Let ook op de enige, smalle voergang onder de loopbrug. Dat was afdoende, vanwege het automatische voersysteem dat De Groot gebruikt.

De koeien lopen op een roostervloer die tijdens de bouwaanvraag nog net binnen de maatlat paste. Een emissiearme vloer zag De Groot nog niet zitten. "Het is toch een flinke investering en ik vind dat zo'n vloer zich nog onvoldoende bewezen heeft. Er zijn te weinig ervaringen."

De mest op de roostervloer wordt door twee JOZ-mestrobots met sproeiers weggehaald. Dat laatste was belangrijk, omdat De Groot in de zomer dag en nacht beweidt en hij wil voorkomen dat de roosters glad worden. Zijn ervaringen met de robots zijn goed, al hebben ze nog geen winter met vorstperiodes meegemaakt.

De koeien liggen in diepstrooiselboxen (green bedding). Bij andere boeren zag De Groot dat die ondergrond veel ligcomfort geeft. "Ze staan beter op en de uiers zijn veel schoner." Hij vult de boxen wekelijks met een shovel. Met 295 boxen duurt dat wel even. Gemiddeld vier uur. Maar dat weegt niet op tegen het extra welzijn.

Diepstrooiselboxen betekent ook een mestscheider op het erf. Sinds een paar weken heeft De Groot er zelf een. Voor die tijd huurde hij een mestscheider, omdat hij eerst wilde zien hoe het in de praktijk zou uitpakken. Het systeem heeft zich echter goed bewezen.

De Groot en zijn medewerkers melken de koeien in een Fullwood 33 stands zij-aan-zij binnenmelker. Een systeem dat zich in de oude situatie ook al bewezen had. Met 1,5 persoon (melker en opdrijver) bedraagt de melktijd 150 à 160 koeien per uur. De melkstal is onder meer voorzien van streampulse-melktechniek, automatische koeherkenning, twee frequent gestuurde melkpompen en twee voorkoelers.

De koeien hoeven geen bocht van 180 graden te maken als ze de melkstal binnenkomen. In deze opzet maken ze twee minder scherpe bochten van elk 80 graden. De dieren staan zo sneller goed. Dit hydraulische poortje, dat de veehouder vasthoudt, stuurt de koeien.

De belangrijkste voordelen van dit type binnenmelker zijn het overzicht en de korte looplijnen, vindt De Groot. Hij liet ook deze roosters plaatsen. Een handigheidje. De mestspetters van de koeien vallen zo direct naar beneden. Het scheelt schoonmaken.

Boven de melkstal bevindt zich een lichtstraat. Die is wel iets minder breed dan die in de ligboxenstal: 4 meter.

Een extra investering: dit gordijn sluit de melkstal af van de rest van de ligboxenstal. Dit moet vorst tegengaan.

De stal gezien vanaf de binnenmelker: links een separatieruimte, in het midden de terugloopgang en rechts de wachtruimte die plaats biedt aan 140 koeien. De dieren kunnen vanaf deze plek automatisch gesepareerd worden. Op de achtergrond de doorgang naar de daadwerkelijke ligboxenstal.

De voergang loopt door het midden van de ligboxenstal. Deze automatische ophaalbrug zorgt ervoor dat de koeien ook van de andere kant naar de melkstal kunnen lopen.

Alle koeien hebben transponders aan hun poten.

Een voorbeeld van arbeidsgemak: het automatische voersysteem. Hier maakt de robot zijn ronde door de stal. De Groot is overtuigd van het concept. "Doordat je meerdere keren per dag voert, blijft het voer smakelijk. Daarnaast neemt de koe meer op." Een ander voordeel was dat de veehouder geen brede voergang (2,70 meter) nodig had. De stal kon smaller gebouwd worden. Dat scheelde zo €60.000 aan bouwkosten, waarmee een deel van de investering werd terugverdiend.

Onder de voerrobot zit deze voerschuif. Hierdoor hoeft De Groot het voer niet zelf aan te vegen. Overigens is het voersysteem, net als de melkstal, niet nieuw voor de veehouder. In de oude situatie werkte hij ook al met een (half)automatisch voersysteem en een smalle voergang. Omdat hij hier tevreden over was, kopieerde hij ook dit concept.

De voerrobot bevalt De Groot goed. Hij heeft nog geen technische mankementen gehad. Het lastigst zijn de instellingen. Het voersysteem instellen is ook een kwestie van leren. En dat kost tijd.

Achter de nieuwe ligboxenstal staan drie grote torensilo’s en vijf voerbunkers. Opslag genoeg dus. De koeien krijgen onder meer kuilgras, snijmais, perspulp, bierbostel, sojaraap en maismeel.

De stal voldoet aan de Maatlat Duurzame Veehouderij en is ook voorzien van ventilatiegordijnen. Die kunnen 2,5 meter open. Op het dak gaat De Groot op termijn zonnepanelen plaatsen. De dakconstructie is hiervoor zwaar genoeg. De veehouder heeft ruimte voor 910 vierkante meter aan zonnepanelen.

Een fraai overzicht in de nieuwe ligboxenstal. Deze loopbrug hang precies boven de smalle voergang en loopt over de hele lengte van de stal. Let ook op de brede lichtstraat in het geïsoleerde dak. In de breedte hangen telkens twee lichtplaten van elk 3 meter breed.

De Groot koos voor inductieverlichting in de stal. Deze lampen van 120 en 150 watt hebben een tijdschakelaar. De veehouder koos voor deze lampen vanwege het natuurlijke, heldere en witte licht.

Dit is de oversteek van de oude (links) naar de nieuwe stal. In de periode tussen februari 2012 en maart 2013 maakten de koeien hier nog volop gebruik van. De nieuwe ligboxenstal was begin dit jaar namelijk pas klaar.

De Groot molk zijn koeien ook al in een vergelijkbare 32-stands binnenmelker. Hier zijn de contouren nog duidelijk te zien. De foto is genomen vanuit de oude wachtruimte. Hier komt straks de jongveeopfok.

Ook een herkenbaar plaatje: de smalle voergang in de oude stal waar De Groot halfautomatisch voerde. Zo komen twee beproefde systemen duidelijk terug in de nieuwe stal. Louis de Groot (Heihoeve BV) houdt 21 december van 10.00 tot 16.00 uur een open dag. Adres: Heideweg 15 in Giessenburg. website: www.heihoevebv.nl