‘Wettelijk verplichte weidegang heilloze weg’

Wetgeving is soms een goed instrument om gewenst gedrag af te dwingen. In het verkeer vallen moraal en regelgeving ongeveer samen. Wat niet verboden is, mag.

Hetzelfde geldt voor belastingen. De formulering van de regels bepaalt wat oké is. Dit werkt alleen op terreinen waar het mogelijk is om gedrag exact te beschrijven én te controleren.

Maar op de meeste gebieden is het andersom. Niet de wet bepaalt wat de moraal is, maar andersom: wettelijke regels zijn een uitvloeisel van wat mensen vinden.

Verplichten leidt tot weerstand, ontwijkgedrag en conflicten

Vanuit deze gedachte is helder waarom weidegang niet bij wet te regelen is. Koeien buiten laten doe je alleen als dat past binnen je bedrijfsvoering en als je er een goed gevoel bij hebt. Als het je ligt en aansluit bij je opvatting over goed boeren. Een financiële bonus kan helpen om een drempeltje te nemen dat de veehouder in de weg staat om dat te doen wat hij eigenlijk al graag wil.

Maar op gezag van de politie de koeien naar buiten jagen, alleen omdat het moet, dat is gedoemd om te mislukken. Het leidt tot weerstand, ontwijkgedrag en conflicten en zal geen boer overtuigen van het belang van weidegang. Sommige ngo’s pleiten voor zo’n wettelijke plicht. Hun wens vloeit voort uit hun – overigens begrijpelijke – teleurstelling dat er minder koeien buiten lopen dan vroeger. Maar het is het laatste waarvoor de wetgever zich moet laten lenen.