Overleven op efficiëntie in melkveehouderij

Gaat het in Nieuw-Zeeland om de laagste kostprijs, in Nederland is de efficiëntie bepalend. Veel van wat wij gebruiken, is duur: grond, arbeid, maar geld niet.

Waarom geen businessplan ontwikkelen dat ons een prima uitgangspositie verschaft wanneer de rente weer stijgt? Op veel melkveebedrijven kan efficiënter gewerkt worden. Dat is ook het goede van een lage melkprijs: je wordt gedwongen nauwgezet te analyseren waar je kunt gaan scoren.

Kijk naar de grond: die is en blijft duur, die zou je zonder veel risico kunnen kopen, niet aflossen en de rente erover pas betalen wanneer de markt aantrekt.

Dubbel slot op fosfaatrecht

Fosfaatrechten dan: die houden hun waarde zolang ze bestaan. De prijs – nu zo’n € 5.000 per koe – hangt af van de beschikbaarheid van grond. LTO en NZO hebben grondgebondenheid geopperd om de introductie van fosfaatrechten te voorkomen. Dat het niet zou werken, spreekt voor zich: collectief in de zaal, doch heer op het erf. Nu zit er een dubbel slot op fosfaat. Wanneer we dan op het fosfaatrecht kunnen afschrijven, komt die investering ook weer in een ander daglicht te staan.

De lage rente is bepalend in de hedendaagse melkveehouderij. Wanneer je naar de middellange termijn kijkt, komt er weer balans in vraag en aanbod. Die is nu verstoord door het wegvallen van de quotering, vraaguitval, handelsblokkades en goede productieomstandigheden.

Nederlandse boeren benutten de quotumloze vrijheid maximaal. De confrontatie met de realiteit gaat veel stoppers opleveren. De vrijgekomen bedrijven worden dan opgesoupeerd door boeren die de efficiëntie kunnen opvoeren. Want het is en blijft een ‘ratrace’ in de primaire productie; die race verloopt in het huidig financieel klimaat extra snel.

Bedrijven vanaf 200 koeien groeien door

Directeur Food & Agri Nederland bij Rabobank Ruud Huirne heeft het mis met zijn stelling dat alleen de 80-plusbedrijven groeien en dat het wel zal ophouden bij 200 koeien per bedrijf. Hier heeft hij zich vast bediend van oude statistieken. Wat ik om me heen zie, is dat er met name doorgegroeid wordt vanaf 200 koeien. Het zou Rabobank en de zuivelindustrie sieren wanneer ze hun toekomstbeelden realistisch schilderen vanuit de huidige context, en niet vanuit wishful thinking.