‘Fosfaatsom met heel veel onbekende factoren’

De afroming bij overdracht van fosfaatrechten voor melkvee is een heikel punt en een berekening met veel onbekende factoren. Bovendien is er weinig tijd om de som op te lossen.

Martijn van Dam, staatssecretaris van Economische Zaken, kon afgelopen week tijdens het debat over die fosfaatrechten naar een stortvloed van wensen vanuit verschillende partijen luisteren. Op de tribune luisterden tientallen melkveehouders mee. Van Dam gaf weinig toe, met dank aan een verdeelde Kamer.

Links neigt naar grondgebonden melkveehouderij

De SGP was het stelligst in de afwijzing van fosfaatrechten: “Geen fosfaatrechten voor we een nieuwe derogatie hebben”, aldus Elbert Dijkgraaf. Aan de andere kant haalde GroenLinks uit naar de VVD. De linkse partijen willen naar een meer grondgebonden melkveehouderij. Volledig grondgebonden liefst, dus veel verder dan nu met de beperkingen van regels voor grondgebonden groei en bij voorkeur ook verplichte weidegang. Die bedrijven moeten helemaal niet gekort worden, vinden ze.

Coalitie is verdeeld

PvdA-woordvoerder Sjoera Dikkers zette vraagtekens bij het pleiten voor opheffing van het fosfaatplafond in Brussel. Die opdracht kreeg Van Dam van de VVD. De openlijk uitgesproken vraagtekens zijn tekenend voor de verdeelde coalitie. Bij dat alles is er opnieuw de tijdsdruk over een onderdeel van de stapel regels voor de inperking van de melkveehouderij. Als alles meezit, krijgt de Eerste Kamer immers voor de derde keer in december een wet te behandelen over de melkveehouderij.

Weinig tijd voor oplossingen

Begin 2017 worden de rechten toegekend. Tegelijkertijd krijgen extensieve bedrijven dan extra rechten als compensatie voor de korting in 2018. Vervolgens moet de eerste afroming van 10% bij overdracht van fosfaatrechten ruimte opleveren om minder te hoeven korten in 2018. Die korting wordt medio 2017 al berekend, is het plan. Het lijkt er nu op dat overdrachten in familieverband geen korting oplopen, goed nieuws voor jonge boeren. Maar al met al begint zo een cirkelredenering op gang te komen die op zijn zachtst gezegd neerkomt op een vergelijking met wel heel veel onbekende factoren. En weinig tijd om op te lossen.