Koe de dupe van fosfaatrechten

Zo, we weten waar we aan toe zijn: minder koeien door de fosfaatrechten. Iedereen lijdt pijn. De extensieve boer, die niet meer koeien melkt dan voorheen, de grondgebonden boer en vooral ook de boer die na juli 2015 heeft uitgebreid.

Natuurlijk vindt ieder zijn eigen pijn het ergste. Wij ook. We wilden verder uitbreiden, maar dat kan niet op de natuurlijke manier van aanwas. We zullen fosfaatrechten moeten kopen. Zoals wij allemaal, want bedrijven kunnen niet stilstaan. Groei is noodzakelijk voor elk bedrijf, ook in de veehouderij. Of je nu biologisch, groot, intensief of extensief boert, je zult moeten uitbreiden. Of met meer koeien, of met een tweede tak, want stilstaan is het begin van het einde.

Richten op meer melk per koe

Bij ons zei Hans direct na de bekendmaking van de fosfaatrechten: “Uiteindelijk wordt de koe de dupe.” Ik denk dat hij gelijk heeft. Je kunt je omzet vergroten door meer koeien te houden en fosfaatrechten te kopen, maar je kunt ook meer melk per koe proberen te krijgen. Daarop wil Hans zich eerst richten. “We moeten de kortingspercentages opvangen door het koegemiddelde te verhogen”, zegt hij. “Dat is mogelijk. Gemiddeld kunnen onze koeien best meer melk geven. Een strengere selectie, opletten bij de stierkeuze en tegelijk fokken op vet en eiwit. En eerder afscheid nemen van de wat oudere koeien, die over de top van hun productie zijn.”

Welzijn van dier in geding?

Best een goed idee, al zullen dierenwelzijnsorganisaties er niet blij mee zijn. Ik hoor ze al zeggen: ‘Koeien worden echte melkfabrieken. De productie gaat voor het welzijn van de dieren. Een koe met een topproductie is vatbaarder voor ziekten en heeft daardoor een minder goed leven. Dat leven zal bovendien nog korter zijn.’

Topkoe is extra kwetsbaar

Ze hebben gelijk, denk ik. Topkoeien zijn als topsporters: extra kwetsbaar. Maar de fosfaatrechten dwingen je naar meer melk per koe. Bij de melkquotering ging het om de beheersing van de melkproductie, met de fosfaatrechten om de mest. Meer melk mag, meer mest niet. Een wezenlijk verschil, dat inderdaad de koe kan treffen, hoe goed de boer die ook verzorgt. Je doel wordt meer melk per koe, met hoge gehaltes. Daar moet de voeding op worden aangepast. Ook gaan de koeien eerder naar de slachtbank. De gemiddelde leeftijd zal weer lager worden.

Iedereen ongelukkig met maatregel

Ik weet niet of staatssecretaris Van Dam en zijn PvdA dit zo gewild hebben. Ze zijn wel verantwoordelijk, want ze hebben het bedacht. En in ieder geval één ding bereikt: we zijn allemaal ongelukkig met de maatregel.