Foto: Roel Dijkstra RundveeOpinie

Wat is de weg naar een toekomstbestendige melkveehouderij?

Grondgebonden fosfaatrechten staat samenwerking met akkerbouwers in de weg. Koppel fosfaatrechten aan dieren, luidt de oproep van het platform Streekgebonden Boeren.

Door fosfaatrechten aan grond te koppelen, wordt samenwerking tussen melkveebedrijven en akkerbouwers in de regio onmogelijk, en komt het familiebedrijf onder grote druk te staan.

De onzekerheid omtrent toekomstige fosfaatrechten voor de melkveehouderij houdt deze sector in een houtgreep. Politiek en beleidsmakers discussiëren hoe deze fosfaatrechten vorm te geven zodat de melkveehouderij een goede toekomst tegemoet kan zien. Het ideaal hierbij is een grondgebonden gezinsbedrijf waar een goed inkomen mee verdiend kan worden.

Door de toename van het totaal aantal koeien is het fosfaatplafond overschreden. Omdat de verhoging van fosfaat al was voorzien, is sinds 1 januari 2015 wet- en regelgeving ingesteld waarbij de toename van fosfaatproductie moet worden verwerkt en geëxporteerd.

Fosfaat dient als bouw- en als meststof. De voorraad van de minerale fosfaat is echter eindig en we zullen zorgvuldig moeten omgaan met deze bouw- en meststof. Het is daarom van belang dat we de fosfaat die we tot onze beschikking hebben, efficiënt in de kringloop gaan benutten.

Grondgebonden

Een grondgebonden melkveehouderij is volgens de sector zelf en volgens de samenleving één van de voorwaarden voor de toekomst. Grond is echter schaars in Nederland. Veel melkveehouders werken in hun regio samen met andere grondeigenaren. Akkerbouwers kunnen door die samenwerking hun bouwplan verruimen en op die manier invulling geven aan de vergroeningseisen van het GLB. Dierlijke mest is bovendien goed voor de bodemvruchtbaarheid, het verhoogt de hoeveelheid organische stof in de bodem en op die manier kan CO2 in de bodem worden opgeslagen. Minder gebruik van kunstmest betekent bovendien dat er minder van de minerale fosfaatvoorraad aangesproken hoeft te worden.

Natuur- en Milieuorganisaties zijn vanzelfsprekend ook voorstander van een grondgebonden melkveehouderij. Maar zij willen een kringloop per bedrijf. Zij stellen dat fosfaatrechten aan grond gekoppeld moeten worden. Dit betekent dat samenwerking in de regio wordt afgekeurd. De grond moet op naam staan van de melkveehouder, anders wordt die niet meegeteld als grondgebonden. In de praktijk wordt op verschillende manieren al jarenlang samengewerkt met vele voordelen. Het zou toch juist bepalend moeten zijn hoe de grondgebruiker met de grond omgaat, niet aan welke ondernemer de grond juridisch is verbonden.

Grondprijs

Het is te verwachten dat grondgebonden fosfaatrechten de grondprijs nog meer doen stijgen. Grondgebonden fosfaatrechten staan haaks op de ontwikkeling van innovaties en maakt samenwerking met de andere grondeigenaren nodeloos ingewikkeld. Hierdoor komt ook het ideaal plaatje van het gezinsbedrijf onder druk. De kringloop over meer bedrijven van verschillende landbouwsectoren doen sluiten, dat is circulaire economie en doet recht aan de innovatie waarbij grondgebruik wordt losgekoppeld van het bezit ervan.

Daarom hierbij een oproep om fosfaatrechten aan dieren te koppelen. Bovendien is het raadzaam dat Nederland en Brussel verder kijken dan het fosfaatplafond. Wet- en regelgeving zouden juist moeten inzetten op minder gebruik van minerale fosfaten. In Europa en vooral in Nederland is kennis en ervaring met het sluiten van minerale kringlopen, juist uit dierlijke mest. De minerale fosfaatvoorraad in de wereld zou dan vooral gebruikt kunnen worden in ontwikkelingslanden waar deze fosfaat zo broodnodig is.

Carla Dekker is woordvoerder van Streekgebonden Boeren.

Beheer
WP Admin