‘Derogexit: geld in de sector houden’

Ik ben ervoor om af te zien van de derogatie. Een ‘derogexit’ dus, om die fosfaatrechten te voorkomen en het geld in de sector te houden. Dat levert uiteindelijk veel meer ruimte op voor de sector, zonder kapitaalvlucht uit de sector zoals eerder bij het melkquotum.

De huiskamerbijeenkomst die ZLTO ook voor niet-leden organiseert, is een mooi initiatief. Ik bezocht er een in Oirschot. Jos Verstraten, de voorzitter van de ZLTO-vakgroep Melkveehouderij begon met te zeggen dat hij blanco aan zijn bestuursfunctie begon, en dat hij alleen die pet opheeft. Dat kon op mijn applaus rekenen.

De avond was bedoeld om meerdere onderwerpen aan de orde te laten komen, maar al snel ging het alleen over fosfaat. Ik vind dat alles in essentie om het milieu gaat. We moeten aan de nitraatnorm voldoen. Maar de aangekondigde fosfaatrechten staan daar helemaal los van. Toch verdedigde Jos deze bij hoog en laag. Sterker nog, ze zullen en moeten waarde krijgen, want de staatssecretaris zou dit meerdere malen hebben toegezegd. Als er geen waarde komt, zou dat schadeclaims kunnen opleveren. Jawel hoor, iedereen moet schade lijden omdat misschien enkelen een claim zullen indienen.

Bank verdient geld aan verhandelbare rechten

Er zijn veel partijen die geld aan de verhandelbare rechten gaan verdienen: de tussenpersonen, de advocaten, de verkopers en niet te vergeten de (Rabo)bank. Dat laatste ontkent Jos echter meteen volmondig. Maar voor iedereen is toch duidelijk dat de bank gaat verdienen aan de transactie tussen verkoper en koper, herbestemming van het geld van de verkoper, aan de eventuele lening of hypotheek van de koper, et cetera.

Rabo schuift ook meteen aan om een stoppersregeling te faciliteren. Allicht, die zorgt voor een warme sanering, en de bank weet wel raad met de gelden die zo vrijkomen bij stoppers. Tja, als je dat als bestuurder niet wilt zien!

Afzien van de derogatie

Ik ben ervoor om af te zien van de derogatie. Een derogexit dus, om die fosfaatrechten te voorkomen en het geld in de sector te houden. Eenmaal uitgekristalliseerd, levert dat veel meer ruimte op voor de sector; veel minder regels, een bouwplan naar eigen inzicht, geen geld voor lucht en dus geen kapitaalvlucht uit de sector, zoals eerder bij het melkquotum.

Als klap op de vuurpijl moet de zuivel nu het probleem oplossen. Tjonge jonge, hoe verzin je het. Belachelijk, onbeschrijflijk. Maar toch ook weer niet zo raar, want Jos begon dan wel blanco aan zijn bestuursperiode, maar de rest heeft wel meerdere petten op. Daarom blijft alles zoals het al was toen ik enige jaren geleden mijn ZLTO-lidmaatschap opgaf.

De commerciële partijen schuiven aan bij LTO, omdat ze anders niet door de staatssecretaris worden gehoord. Cumela trekt zo aan de touwtjes als het over transport gaat, zie het kentekenbewijs. De bank trekt aan de touwtjes als het over financiële zaken gaat. Kijk maar naar de €10 miljoen uit de superheffingspot voor slechte leningen aan varkenshouders. Zie ook de waardevorming bij fosfaatrechten. De melkafnemers (met FrieslandCampina voorop) gaan over vele andere zaken waaronder nu dus mestverwerking en fosfaatrechten.

Met andere woorden: LTO is een podium dat commerciële partijen gebruiken dan wel misbruiken, en LTO heeft zelf nagenoeg niks in te brengen. Het ergste is dat de bestuurders het weten, maar er niks aan doen omdat ze meerdere petten op hebben. Ze moeten ook de commerciële pet dienen, over de rug van de leden heen.

Ik ben nog steeds geen spijtoptant en wordt voorlopig niet opnieuw ZLTO-lid. Waarschijnlijk zal geen enkele bestuurder daar een traan om laten.