‘Van Dam maakt kapitale blunder met fosfaatrechten’

Staatssecretaris Martijn van Dam heeft een kapitale blunder gemaakt met de fosfaatrechten. Hij heeft verzuimd om in Brussel tijdig te checken of de invoering ervan wel strookt met Europese regels voor staatssteun.

Nu blijkt dat de Europese Commissie het ‘gratis’ uitdelen van deze rechten ziet als staatssteun. Overheidssteun is niet altijd verboden, maar wel in het geval die is bedoeld om te voldoen aan een Europese norm: het fosfaatplafond in verband met de derogatie, de toestemming om meer te bemesten dan de nitraatrichtlijn toestaat.

De zaken liggen dus precies andersom als iedereen in Nederland dacht. Het verhaal was dat de fosfaatrechten nodig zijn om binnen het plafond te blijven. Nu blijkt dat Nederland pas rechten mag invoeren als het al onder dat plafond zit.

‘Er gaat kostbare tijd verloren’

Van Dam bezweert nog dat hij in overleg met de sector is om de fosfaatproductie in 2017 te beperken. Maar het verleden heeft juist geleerd dat de sector dat niet zelf aan kan. De jongste I&R-cijfers tonen ook weer een groei van de veestapel.

Er gaat nu weer kostbare tijd verloren, waarin de veestapel niet wordt gereguleerd. De kans op het binnenhalen van een volgende derogatie is een stuk kleiner geworden. Daarmee is het nog maar de vraag of de rechten er wel ooit komen. Allemaal nieuwe onzekerheden, met dank aan broddelwerk van het ministerie.