Staatssecretaris Van Dam - Foto: Roel Dijkstra RundveeOpinie

‘Maar 1 optie voor Van Dam: ontslag’

De staatssecretaris van EZ is politiek verantwoordelijk voor het geblunder op zijn ministerie. Dus is er maar één mogelijkheid: aftreden.

De staatssecretaris voor landbouw heeft zichzelf en de sector te kijk gezet, door niet te letten op de regels voor staatssteun. Het toekennen van fosfaatrechten en ze daarna verhandelbaar maken en afromen, valt onder de Brusselse regels die we zelf meeondertekend hebben. Ik moet zeggen, ik had dit ook niet verzonnen. Eindhoven mocht in 2011 PSV wel €48 miljoen overmaken voor tamelijk waardeloze stukjes grond. Dat was geen staatssteun, hoewel elke supporter van een andere voetbalploeg dan PSV dat wel zo voelde. Het verhandelbaar maken van rechten op strontproductie schijnt dat juist wel te zijn, hoewel ook dat tegen het gevoel ingaat.

Ministerie móet regels rond staatssteun kennen

Dat u en ik het niet wisten, is geen schande. De regels rond staatssteun zijn nogal gecompliceerd. Maar het punt is dat ze het op het ministerie wel moesten weten. En ze wisten het ook, zo gaf Van Dam in een interview toe. Het was namelijk ook al aan de orde geweest bij de invoering van varkens- en pluimveerechten. Dan kan ik maar één conclusie trekken: het ministerie heeft een enorme blunder begaan en de staatssecretaris is daarvoor politiek verantwoordelijk.

Van Dam weet niet hoe ondernemers handelen

Van Dam heeft nu een jaar uitstel van de fosfaatrechten aangekondigd en aanpassing van de plannen, zodat ze wel door de Brusselse beugel kunnen. Hoe dat moet, dat weet hij nog niet. En hij doet een beroep op de boeren om niet nog meer koeien te houden. Daarmee geeft hij aan dat hij niet weet hoe ondernemers handelen: wat niet verboden is, dat mag. Het is de naïviteit ten top, niet alleen bij Van Dam, maar vooral ook bij zijn voorganger, Dijksma. Ik heb vanaf 2013 erop gewezen dat de sector geen machtsmiddelen heeft om de groei te stoppen. En dat een beroep op de goede wil, zonder verdere machtsmiddelen, niet helpt en onverantwoord is.

‘Sector heeft geen machtsmiddelen om de groei te stoppen. En beroep op de goede wil, zonder verdere machtsmiddelen, helpt niet en is onverantwoord’

Het heeft allemaal niet mogen baten, en verdere vertraging is niet te accepteren. Dan gaat de derogatie per 2018 vrijwel zeker naar de filistijnen. Het CBS heeft berekend dat bij afschaffing van de derogatie er een half miljoen koeien minder gehouden kunnen worden. Het lijkt me dan toch een serieus belang dat de derogatie blijft bestaan. Ik ben geen staatsrechtdeskundige en geen jurist, maar het moet toch mogelijk zijn bij Algemene Maatregel van Bestuur een maatregel te nemen dat boeren op komende peildata niet meer koeien mogen hebben dan vandaag. Niks rechten, gewoon een directe noodmaatregel, om de derogatie veilig te stellen.

Staatssecretaris is politiek verantwoordelijk voor geblunder ministerie

Van Dam is een aardige vent, maar dat telt hier even niet. Hij is politiek verantwoordelijk voor het geblunder van zijn ministerie. En dan is er maar één mogelijkheid: aftreden. Toch verwacht ik niet dat dat zal gebeuren. Van Dam is hoog in de PvdA, en ontslag, een paar maanden voor de verkiezingen, gaat met te veel opwinding gepaard.



De kop en de intro van dit artikel zijn aangepast.

Beheer
WP Admin