Foto: Hans Prinsen RundveeOpinie

Zuivelland in transitie

Ja, zo in 2016 ziet het er zomaar anders uit. Dat geldt niet alleen voor FrieslandCampina, maar ook voor Cono, DOC en de anderen. In de vorige column schreef ik dat boeren en zuivel met de markt naar een evenwicht zoeken. Dat is nieuw voor hen met een expanderende productie en een tijdelijk tegenvallende vraag.

Feit blijft dat de zuivel wist dat die melk er zou komen en in 2013 bij herhaling heeft toegezegd dat de melk zou worden opgehaald. FrieslandCampina heeft ervoor gebouwd op diverse locaties, dus zou ze de voorspelde productie aan moeten kunnen. Maar helaas, door miscalculatie in de fabrieken, onder meer in Leeuwarden, paste de installatie niet en schuift de melkontvangst op. Geen kleine misrekeningen; het kost miljoenen.

Beperkende factor voor meer kaasproductie

Nu draait A-ware op volle toeren. Melk voor 12 cent kun je ook niet laten lopen en kaas kan wel duren. Slordig dat de weiverwerking daar nu de grote bottleneck is; de beperkende factor voor meer kaasproductie.

Fonterra heeft in Heerenveen de ontwikkeling/bouw en afstemming op kaas van de weiverwerking gefaciliteerd met een Nieuw-Zeelands team van ‘deskundigen’, maar ook hier zijn missers begaan.

Hoe het ook zij, feit is: er is veel melk, te weinig verwerking en te weinig vraag. Kost allemaal klauwen vol met geld. Nú, omdat menig boer de rem erop zet om te opteren voor 2 cent extra. Straks, doordat de pakhuizen vol zijn en melkpoeder, kaas en boter lange tijd boven de markt zullen zweven. Edoch, de 2 cent zal – en ik weet dat hier en daar best het nodige gebeurt – op macroniveau het aanbod onvoldoende beteugelen. Groeiers zullen hiervoor niet opteren, omdat 7 procent extra melk of meer niet opweegt tegen 2 cent extra. Consolidanten hadden al een productie die geen extra geeft.

Zwaarder aanpakken om effectief te zijn

Nogmaals, ik begrijp FrieslandCampina wel, maar om effectief te zijn zou ze zwaarder moeten aanpakken, van de 2 cent 5 cent maken, of verplicht de productie afgrendelen op decemberleverantie.

Roelof Joosten kan nu zijn zakelijkheid tonen en hij kan de erfenis van Cees ’t Hart, de kaasfabriek van A-ware, het niet nog makkelijker maken. De veehouderij-zuiveltransitie verkeert in zwaar weer.

Beheer
WP Admin