Overheid als strategische partner voor zuivel

De zuivelindustrie wil tot de wereldtop behoren op het gebied van kwaliteit en duurzaamheid, maar voor het wereldwijd uitdragen daarvan heeft zij de medewerking van de overheid hard nodig. De regering moet de belangen van de zuivelindustrie daarom op een meer strategische manier behartigen, vindt Roelof Joosten, voorzitter van de NZO.

Nederland is een zuivelland. Bijna 10% van het exportoverschot is te relateren aan zuivel. Internationaal hebben we een goede reputatie opgebouwd. Het wordt tijd om die te verzilveren.

Daarvoor is een gelijk speelveld in de internationale markt noodzakelijk. De Nederlandse overheid moet zich daarom in de Europese Unie hard maken voor meer handelsakkoorden, bijvoorbeeld met China. Dat land sloot eerder al handelsovereenkomsten met Australië en Nieuw-Zeeland. Deze landen kunnen daardoor veel goedkoper hun zuivelproducten naar China exporteren dan wij. De importtarieven die zij moeten betalen liggen soms wel 20% lager.

Zuivelmarkt wereldwijd zwak gestemd

Op dit moment is de zuivelmarkt wereldwijd zwak gestemd. Het perspectief op langere termijn is echter onverminderd goed. De zuivelsector groeit, al gaat die groei schoksgewijs. Want de markt is volatieler dan ooit. Prijsschommelingen kunnen hevig zijn, zoals we hebben gezien.

Vanwege de goede vooruitzichten heeft de Nederlandse zuivelsector de afgelopen jaren bijna €3 miljard in extra verwerkingscapaciteit geïnvesteerd. Dat alleen is niet voldoende. Als je investeert in verwerking, moet je ook in de markt investeren. Zo niet, dan laat je de kaas van het brood eten.

Nederlandse zuivelsector moet zich onderscheiden

Door het gunstige klimaat is Nederland een van de beste landen om zuivel te produceren. Maar we zijn ook een van de duurste landen ter wereld. Dat betekent dat we geen andere keus hebben dan ons te onderscheiden. Daarom hebben de leden van de Nederlandse Zuivel Organisatie (NZO) de ambitie op het gebied van kwaliteit en duurzaamheid tot de wereldtop te behoren.

Voor het wereldwijd uitdragen daarvan hebben we de medewerking van de overheid nodig. Als we (bedrijfsleven en overheid) dit samen realiseren, dan kunnen we echt succesvol zijn.

Andere landen slagen er beter in zich te verkopen. Ik zie met enige jaloezie hoe in een land als Ierland de overheid en het bedrijfsleven hand in hand de Ierse zuivel promoten. Kosten nog moeite worden gespaard. Ik zet voor de Nederlandse overheid het Ierse programma Origin Green neer als benchmark.

Duidelijkheid gevraagd over fosfaatrechten

De zuivelsector wil zich op verantwoorde wijze ontwikkelen. Daarmee bedoelen we: met behoud van grondgebondenheid, weidegang en binnen de milieurandvoorwaarden van de overheid. De invoering van fosfaatrechten per 2 juli 2015 is daarvoor noodzakelijk. Melkveehouders verkeren echter nog altijd in onzekerheid over de regelgeving over fosfaatrechten. We hebben gezien waartoe dat heeft geleid. In afwachting van politieke besluiten hebben zij met name in de laatste maanden van 2015 meer melkvee aangehouden. Mede daardoor steeg de melkaanvoer het afgelopen jaar met 6,9%.

Ondernemers moeten weten waar zij aan toe zijn. Wij hebben de afgelopen jaren geïnvesteerd in een verantwoorde groei. Met 7 nieuwe fabrieken plukt de BV Nederland er de vruchten van. Daarom roep ik de politiek en de overheid op snel duidelijkheid aan de melkveehouders te verschaffen.

Door Roelof Joosten, voorzitter Nederlandse Zuivel Organisatie.