Logische consequentie: melkprijs kan stijgen en dalen

Landbouwraad van 7 september gaat echt geen nieuw landbouwbeleid opleveren.

De melkprijs gaat pijlsnel naar beneden. DOC heeft nu een voorschotprijs van minder dan 25 cent. De oorzaak zit een beetje in de vraagontwikkeling op de wereldmarkt, vooral die van China. De oorzaak zit echter vooral in de aanbodontwikkeling, die in ons land en omgeving aanzienlijk is. In de Europese Unie als geheel is die een stuk minder; de productie is maar 2 à 3 procent hoger dan een jaar eerder.

Groei gaat sneller dan verwacht

Er was voorspeld dat de markt de groei van de productie wel kon opvangen, maar de groei gaat sneller dan verwacht en dat kan de markt niet hebben. De meeste voorspellingen gaan ervan uit dat het op wat langere termijn wel weer goed komt. Maar inmiddels heeft het LEI aangegeven dat het ook op die wat langere termijn misschien toch wat minder goed gaat dan eerder werd verwacht.

Beperkte hoeveelheidsverandering maar grote prijsverandering

De scherpe prijsdaling bij een niet eens zo enorme productiestijging in Europa is een indicatie dat de prijselasticiteit heel laag is. Oftewel, een beperkte hoeveelheidsverandering leidt tot een grote prijsverandering. Dat gegeven is een halve eeuw geleden de reden geweest om een sterk beschermend Europees landbouwbeleid op te tuigen.

Inmiddels is dat beleid echter (ook) voor melk ten grave gedragen, met de afschaffing van de quotering. Daar zijn allerlei goede politieke en economische argumenten voor, maar de werkelijkheid is ook dat zonder vangnet en bij een lage prijselasticiteit de prijzen enorm kunnen stijgen en dalen.

Prijsschommelingen logisch te verklaren

Op 7 september komt er een speciale Landbouwraad van de Europese Unie om over de problemen te spreken. Eigenlijk is dat gek: de ministers kunnen het wat mij betreft wel met een eenvoudige persverklaring af. Die kan ongeveer als volgt luiden: “Wij, ministers van landbouw van de EU, in vergadering bijeen, hebben een aantal jaren geleden besloten de quotering en andere vangnetten af te schaffen. De logische consequentie daarvan is natuurlijk dat de prijs van melk sterk kan stijgen en dalen. En daarmee gaan wij over tot de orde van de dag.”

Voorspelling: gebakken lucht

Die vergadering van de landbouwministers gaat dus niets opleveren. Ze gaan echt niet zomaar het beleid aanpassen dat ze bij hun volle verstand hebben vastgesteld.

Maar natuurlijk komt de hierboven vermelde verklaring er niet. Het wordt een heel andere, met zorgen, met medeleven, oproepen tot verstandig gedrag en met extra geld voor innovatie en marktontwikkeling uit potjes die daar toch al voor bestemd waren.

Kortom, dat worden doekjes voor het bloeden, gebakken lucht, windowdressing. Wie kent er nog meer toepasselijke gezegden?